مجله خبری«رهوا».آیا افراد مسیحی هم مورد قبول خدا قرار می گیرد و آنها هم به بهشت می روند؟!

ابتدا باید مطالب ذیل را مدنظر داشت:
الف) هر دین الهی از قبیل مسیحیت، در زمان خود بر حق و عمل براساس آن درست و مایه هدایت و نجات بشر بوده است. پس کسانی که در عصر هر دین الهی مطابق آن عمل کنند از هدایت یافتگان و اهل نجات می باشند[۱]؛ قرآن کریم در این باره فرموده است:«آنانکه ایمان آورده اند (مسلمانان)، یهودیان صائبیان و نصرانیان همه کسانی که ایمان به خدا و روز قیامت داشته باشند و کار شایسته انجام بدهند، بر آنان ترس و بیمی نیست و اندوهگین نمی باشند».[۲] این آیه ناظر به ایمان و کار شایسته مطابق دیانت الهی در زمان همان ادیان می باشد یعنی هر انسانی که در زمان دین یهود یا مسیح بر آن دین عمل کند، از آتش و عذاب الهی مصون خواهد ماند. عمل به ادیان الهی در زمان خود نه تنها باعث نجات از عذاب الهی است بلکه راه حق و راستین برای سعادت انسان هم می باشد.

ب) همه ادیان الهی که قبل از اسلام بودند با بعثت پیامبر | و شریعت اسلام (دو را نشان) پایان پذیرفت. بنابراین بعد از آیین اسلام، عمل به سایر ادیان باعث نجات و هدایت نیست «بلکه تنها دین اسلام دین بر حق و نجات بخش تا پایان جهان باقی خواهد ماند. اعتبار ادیان گذشته با آمدن دین اسلام به پایان رسیده است. همواره دین حق آخرین دین الهی است.»[۳]

به همین جهت قرآن کریم فرموده است: «هر که جز آیین اسلام، آیین دیگری را بپذیرد، هرگز از او پذیرفته نمی شود او در روز بازپسین از زیان کاران است».[۴] از این آیه، به این نتیجه می رسیم که بعد از تشریع شریعت اسلام، همه شرایع سابق، قابل عمل نیستند. و شریعت اسلام آخرین و کاملترین شرایع الهی است لذا با وجود نسخه کامل هدایت و نجات عمل به نسخه های ناقص، کار نادرست و نابجا خواهد بود.

کسانی که اسلام را قبول نکرده اند چند دسته اند:
الف) دسته ای می دانند که دستورات و آموزه های اسلام برحق است اما غرور و بزرگ بینی شان، یا منافع دنیوی و موقعیت اجتماعی و سیاسی شان، مانع می شود که اسلام را قبول کنند.
ب) کسانی که با حرارت و اشتیاق تمام به این نتیجه رسیده اند، که آیین مسیحیت مثلاً آیین برحق و نجات بخش است. اما موفق نشده اند که به اسلام آگاهی پیدا کنند ولی اندیشه اصلی آنها یافتن حق و تسلیم در برابر حقانیت است.

بنابر این دسته بندی می توان گفت، کسانی که در گروه اول می باشند. اگر عمل خیر هم از آنان سربزند، خداوند، کار آنان را قبول ندارد. زیرا آنچه واقعاً ارزشمند است حق گرایی و اراده تسلیم در برابر حق است. قرآن کریم فرموده است: «اعمال کسانی که به خدا کفر ورزیدند، هم چون خاکستر در برابر تندباد در یک روز طوفانی، آنها توانایی ندارند، کمترین چیزی از آنچه انجام داده اند، به دست آورند و این گمراهی دور و درازی است.»[۵]

اما گروه دیگر، که در مجموع هدف و انگیزه شان حق گرایی است و در نهایت عزم حق پذیری دارند، عمل شان بی اجر نمی ماند. اما هرگز به مرتبه عمل کسانی که به حق رسیده اند و با آگاهی، تسلیم حق و خداوند گردیده اند. و ایمان شان صحیح و براساس شریعت مقدس اسلام می باشد، نمی رسند. خداوند کسانی را که قلب مشتاق به حقیقت دارند، ولی نتوانسته اند حقیقت را کشف کنند، مستضعفین نامیده است. مستضعفین با منکران و معاندان حق فرق دارند. آنانی که اراده شان بر نفی و انکار حقیقت است کافر و جاحد ند. اما کسانی که موفق به کشف حقیقت نشده اند و برای رسیدن به حق کوتاهی نکرده اند بلکه قصور دارند، آنان نه مؤمن اند و نه کافر چنین افرادی از سوی خداوند متعال به عذاب کافران مبتلا نمی شوند، و از سوی دیگر مثل مؤمنان از درجات بالایی هم برخوردار نمی باشند. خداوند درباره آنان فرموده است «مگر آن دسته از مردان و زنان و کودکان مستضعفی که براستی تحت فشار بوده اند نه چاره ای دارند و نه راهی می یابند آنها ممکن است مورد عفو قرار گیرند و خداوند عفو کننده و آمرزنده است»[۶] در حدیثی از امام کاظم (علیه السلام) مستضعف را کسی معرفی کرده است: «که دلیل و حجت بر حقانیت دین اسلام به او نرسیده باشد و به وجود اختلاف که موجب تحریک به تحقیق است، پی نبرده باشد، اگر به این مطلب پی ببرند دیگر مستضعف نیست.»[۷]

خداوند متعال در آیه دیگر فرموده است:«گروهی دیگر کارشان به خداوند حواله شده است یا آنان را عذاب می کند یا بر آنها می بخشاید خداوند دانا و حکیم است»[۸] مقصود قرآن کریم از این گروه مستضعفان می باشد.[۹]

علامه طباطبایی فرموده است:«جهل به دین و منع از اقامه شعائر دینی ظلم است اما اگر کسی از روی استضعاف به این کار کشیده شود از عفو الهی محروم نمی شود منشأ استضعاف یا عدم امکان تغیر محیط است. یا متوجه نشدن ذهن به سوی حقیقت است»[۱۰] در هر صورت مطابق روایات، مستضعفین در آتش جهنم قرار نمی گیرند. اما مانند مؤمنان و هدایت یافتگان به مرتبه بلند هم نایل نمی شوند»[۱۱] حاصل سخن اینکه اگر افراد مسیحی در زمان حضرت عیسی عملشان مطابق آیین حضرت عیسی (علیه السلام) بود اهل نجات هستند اما اگر بعد از ظهور اسلام از روی عناد و لجاجت اسلام را انتخاب نکنند بعید است اهل نجات باشند و اما کسانی که مستضعف باشند از عفو الهی محروم نمی شوند.

۱ . مطهری، شهید مرتضی، عدل الهی، انشارات صدرا، چ ۱۸، سال ۱۳۸۲، از ص ۲۴۵ تا آخر کتاب.
۲ . آیت الله شیرازی، ناصر مکارم، تفسیر نمونه، ج ۱۰، چ پانزدهم، سال ۱۳۷۵، نشر دارالکتب الاسلامیه، طهران، از ص ۳۰۸ تا ص۳۱۷، و نیز ج ۴، همان تفسیر از ۸۷ تا ۸۸.
۳ . ربانی گلپایگانی، علی، نقد و تحلیل پلورالیزم دینی، از ص ۴۸ تا ص ۵۴، نشر مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر، چاپ اول، ۱۳۷۸.

منابع و مراجع:

[۱] . ربانی گلپایگانی، علی، نقد و تحلیل پلورالیزم دینی، موسسه فرهگی دانش و اندیشه، چاپ اول، ۱۳۷۸ش، ص۴۳و۴۴.
[۲] . مائده/۶۹.
[۳] . نقد و تحلیل پلورالیزم دینی، ص۴۵الی۴۸.
[۴] . آل عمران/۸۵.
[۵] . ابراهیم/۱۸.
[۶] . النساء/۹۹-۹۸.
[۷] . العروسی الحویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، قم، نشر مطبوعاتی اسماعیلیان، چ۴، سال ۱۳۷۳، ج۵۳۹.
[۸] . توبه/۱۰۶.
[۹] . طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، مؤسسه اعلمی بیروت، طبع اول، ۱۴۱۱ ق، ج۹، ص۳۹۴.
[۱۰] . همان، ج۵، ص۵۴-۵۳، با تلخیص.
[۱۱] . همان، ج۹، ص۴۰۰-۳۹۹، روایت شده از کافی و تفسیر عیاشی و روایت همدان از تفسیر عیاشی.