به گزارش«رهوا».زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین که از شغل هنرپیشگی به سیاست رسید، میگوید با سران ناتو مستقیماً تماس گرفته و درخواست کمک کرده، اما همه ترسیدهاند! امریکا و انگلیس گفتهاند برای اوکراین دعا میکنند. روسیه درخواست گفتگو با زلنسکی را منوط به شرطهای زیادی کرده است. پایتخت زیر چکمه سربازان پوتین است. زلنسکی با «شان پن» هنرپیشه امریکایی جلسه گذاشته تا او مستندی از اشغال کشورش بسازد. پن در ۱۳۸۸ هم به ایران آمده بود. کییف خالی از سکنه شده و باقی مردم شب را در تونلهای مترو به سر بردند.
غرب تحریمهای شدید برای روسیه آماده کرده و روسها هم گفتهاند به تحریمها جواب میدهند. بایدن و سران اروپا بیشتر در نقش خبرنگار فقط از پیشرفت ارتش روسیه خبر میدهند. اروپا یک بار دیگر به جنگ خوشامد گفت و آن را تدارک دید. این بار نه در خاورمیانه یا آفریقا، در قلب خود!
پس از چند ماه شاخ و شانهکشی غرب و روسیه برای همدیگر بر سر بحران اوکراین، سرانجام ولادیمیر پوتین صبح پنج شنبه دستور حمله به خاک اوکراین را صادر کرد و در سخنرانی تلویزیونی خود با بیان اینکه جداییطلبان دونتسک و لوهانسک از روسها درخواست کمک فوری کردهاند، گفت که چارهای جز جنگ برایش نمانده بود تا امنیت مرزهای کشورش را تأمین کند. در همان ساعات ابتدایی شروع حملات، جنگندهها و موشکهای روسی مناطق نظامی و زیرساختهای دفاعی اوکراین را به شدت منهدم کردند و نیروهای روسی دیروز وارد کییف شدند و به احتمال زیاد تا امروز (شنبه) پایتخت اوکراین سقوط میکند. مقامات غربی هم که تا همین اواخر با هیاهوی زیاد مدعی بودند که با قدرت تمام پشت اوکراینیها خواهند ایستاد به محض شلیک اولین گلوله به سمت این کشور، متحد خود را تنها گذاشتند و فقط نظارهگر ماجرا شدند. بدعهدی ناتو به حدی بود که ولودیمیر زلنسکی که به حمایتهای غرب چشم دوخته بود دیروز اعتراف کرد که ناتو، اوکراین را تنها گذاشت و از سر استیصال گفت که از کمک غربیها مأیوس شده است و تنها امیدش به ارتش و شهروندان اوکراینی است تا از میهن خود دفاع کنند. غربیها مثل همیشه برای فریب افکار عمومی به تنها حربه تنبیهی خود که همان تحریمهای کاغذی است، بسنده کردند؛ اقدامی که نه تنها پیشروی مسکو را متوقف نکرده بلکه گفته به آنها پاسخ درخوری خواهد داد.
به گزارش شبکه راشاتودی، پوتین در سخنان تلویزیونی گفت: «تصمیم گرفتهایم اقدام نظامی ویژه با هدف غیرنظامی کردن و غیرنظامیسازی در اوکراین را انجام دهیم.» پوتین که نام عملیات نظامی خود را خلع سلاح اوکراین نامیده است، با غیرقابل قبول خواندن حضور ناتو در اوکراین تأکید کرد: «روسیه قصد اشغال خاک اوکراین را ندارد و در صورت مداخله خارجی، نیروهای نظامی روسیه به سرعت واکنش نشان خواهند داد.» او از اوکراینیها هم خواست در برابر ورود نیروهای روسیه به شرق این کشور مقاومت نکنند و مسئولیت خونهای ریخته شده احتمالی در اوکراین بر عهده آنهایی خواهد بود که مقاومت میکنند. پوتین خطاب به روسها گفت: «به من و شما هیچ فرصت دیگری برای محافظت از روسیه و مردممان داده نشده است، به جز فرصتی که امروز فراهم خواهیم کرد. شرایط ایجاب میکند که قاطعانه و فوری عمل کنیم. جمهوری خلق دونباس از روسیه درخواست کمک کرده است.» به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، رئیسجمهور روسیه در توجیه فرمان حمله به اوکراین خاطرنشان کرد: «اگر این اقدام را انجام نمیدادیم با تهدید مواجه میشدیم و نمیدانم کشور ما پس از آن چگونه ادامه میداد.» پس از دستور پوتین، حملات موشکهای کروز و بالستیک برای کنترل مراکز مهم در اوکراین انجام شد. در همان ساعات ابتدایی جنگندهها و موشکهای روسی شهرهای مرزی خارکف، کییف و ماریوپل را مورد هدف قرار دادند و بلافاصله مردم کییف، پایتخت و شهرهای بزرگ برای در امان ماندن از حملات، خانههای خود را ترک کردند. پنتاگون مدعی شده که روسیه بیش از ۱۶۰ موشک بالستیک و کروز به سمت تأسیسات نظامی اوکراین شلیک کرده است.
به گزارش شبکه اسکاینیوز، وزارت دفاع روسیه دیروز اعلام کرد که نیروهای زمینی این کشور از کریمه به سمت اوکراین حرکت کردهاند و در حال پیشروی به سمت شهر خرسون در شمال غربی کریمه هستند. وزارت دفاع روسیه روز جمعه اعلام کرد که در جریان عملیات نظامی پنج جنگنده، یک بالگرد و پنج پهپاد سرنگون شدند. وزارت دفاع روسیه در ادامه از کنترل نیروهای روسی بر نیروگاه هستهای چرنوبیل و تسلیم کامل نیروهای اوکراینی در اودسا خبر داد. براساس اعلام وزارت دفاع روسیه، در جریان عملیات نظامی در اوکراین، نیروهای روسیه ۱۸ تانک و خودروی زرهی، ۷ لانچر و ۴۱ خودرو ارتش اوکراین را منهدم کردند. خارکف دومین شهر بزرگ اوکراین واقع در شمال شرق این کشور به شدت موشکباران شد و بخشهای زیادی از آن به کنترل روسها درآمده است. روسها گفتهاند که حملات روز اول به اهداف خود رسیده است. برخی منابع روز پنج شنبه اعلام کردند که مرزبانان اوکراین برای جلوگیری از تلفات بیشتر، خود را تسلیم ارتش روسیه کردهاند. ریاستجمهوری اوکراین اعلام کرد در پی عملیات نظامی روسیه، ۱۳۷ نفر کشته و ۳۰۶ تن دیگر زخمی شدند.
کییف درآستانه سقوط
با سقوط شهرهای اوکراین، روسها به سمت کییف در حرکت هستند. به گزارش رویترز، روز جمعه در دومین روز از درگیریها در اوکراین صدای چند انفجار در پایتخت این کشور شنیده شد و متعاقب آن آژیر خطر به صدا درآمد. اگرچه اخباری از ورود تانکهای روسی به درون شهر کییف منتشر شد، اما ارتش اوکراین اعلام کرد که در حوالی شمال کییف در حال مقابله با نیروهای روسیه است. برخی منابع اعلام کردند که ارتش روسیه به فاصله ۳۰ کیلومتری کییف رسیده و آنگونه که وزارت دفاع امریکا گفته است به احتمال زیاد، پایتخت اوکراین تا امروز (شنبه) سقوط میکند. شبکه «سیانان» دیروز گزارش داد که دستکم صدای سه انفجار دیگر در سراسر کییف پایتخت اوکراین شنیده شده است. مشاور دولت اوکراین اعلام کرد پایتخت این کشور روز جمعه هدف حمله موشکهای بالستیک قرار گرفته است. مسئولان شهر کییف همچنین از ساکنان خواستند به دلیل تهدید هوایی، فوراً به دنبال سرپناه باشند. خبرگزاری «اسپوتنیک» هم گزارش داد منبعی در وزارت دفاع روسیه میگوید که ارتش روسیه هیچ حمله موشکی به کییف انجام نداده است. خبرگزاری فرانسه به نقل از ارتش اوکراین نوشت که نیروهای روسی از شرق و شمال وارد پایتخت اوکراین شدند.
با پیشروی روسها، ولادیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین دیروز از پوتین خواست با وی وارد مذاکره شود، اما کرملین گفته که حاضر نیست با او مذاکره کند، چرا که او فرصت زیادی برای گفتگو داشت که آن را از دست داد. هرچند زلنسکی گفته که از اوکراین خارج نمیشود، اما دیروز برخی منابع به نقل از ماریو دراگی، نخستوزیر ایتالیا اعلام کردند که بهرغم اینکه برای تماس تلفنی با زلنسکی برنامهریزی شده بود، دراگی نتوانست با زلنسکی تلفنی صحبت کند. این در حالی است که شبکه سیانان پیشتر، خبر انتقال رئیسجمهور اوکراین را منتشر کرده بود. ساعتی بعد، شبکه تلویزیونی «ان. ت. و» خبر پناه گرفتن زلنسکی در خارج از پایتخت را تأیید و اعلام کرد که وی از این محل فرمان صادر میکند. اوکراین اعلام کرده که از زمان آغاز عملیات روسیه، حدود ۱۸ هزار اسلحه با مهمات تنها در منطقه کییف بین نیروهای ذخیره توزیع شده است. الکسی رزنیکوف، وزیر دفاع و والری زالوژنی، رئیس ستاد نیروهای مسلح اوکراین در بیانیهای مشترک گفتند: «به زودی ما با تسلیحات مدرن و منابع دیگر از شرکای خود حمایت بیشتری دریافت خواهیم کرد.» تلویزیون اوکراین روز جمعه اعلام کرد که آژیرهای خطر پس از «حمله موشکی روسیه» در کییف به صدا درآمده است. شبکه الجزیره گزارش داده خیابانهای کییف تقریباً خالی شده و مردم به پناهگاهها رفتهاند. همچنین ارتش اوکراین یک پل را در نزدیکی کی یف منفجر و حرکت تانکهای روسیه را به سمت شهر متوقف کرد.
ارتش اوکراین نیز دیروز اعلام کرد که نیروهای این کشور توانستهاند در نزدیکی شهر چرنیهیف واقع در شمال اوکراین نیروهای روسیه را وادار به عقبنشینی کنند. یک مسئول دفتر وزیر دفاع اوکراین هم دیروز در گفتگو با الجزیره گفت: «نیروهای ما یک کاروان زرهی روسیه را در نزدیکی هوستمل در شمال غرب کییف منهدم کردهاند.»آنتون هراشچنکو، مشاور وزیر کشور اوکراین اعلام کرد نیروهای این کشور در ساعات اولیه روز جمعه یک فروند هواپیمای دشمن را بر فراز کییف سرنگون کرد. برخی منابع خبری گزارش دادهاند که اوکراین به طور رسمی از دولت ترکیه درخواست کرده که عبور کشتیهای جنگی روسیه از تنگه بسفر و داردانل را محدود کند، ولی آنکارا مخالت کرده است. با این همه، از اوکراین به نقل از مقامات ارشد صداهایی به گوش میرسد که احتمال تسلیم شدن کییف طی ۹۶ ساعت را قریبالوقوع میدانند. امریکا و انگلیس گفتهاند که تسلیحات بیشتری را در اختیار اوکراین قرار خواهند داد.
مسکو دنبال اشغالگری نیست
هرچند غربیها مدعی هستند که روسیه قصد دارد اوکراین را اشغال کرده و مرزهای اروپایی را از نو ترسیم کند، اما مقامات کرملین این ادعاها را رد کردهاند. به گزارش خبرگزاری تاس، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه دیروز در دیدار با وزیر خارجه جمهوری لوهانسک و نخستوزیر جمهوری دونتسک گفت: «روسیه هیچ زمانی برای گفتگو با رئیسجمهور اوکراین ندارد. زلنسکی شانس خود را برای مذاکره در زمینه مسائل امنیتی از دست داده است. ما بهدنبال اشغال اوکراین نیستیم و هدف از عملیات نظامی خلع سلاح آن و ریشهکن کردن نازیسم از آن است.» به گفته لاوروف، «ایالات متحده از اوکراین برای بازدارندگی در مقابل روسیه استفاده میکند. اوکراین خط قرمز ماست و ما بارها گفتهایم نمیتوانیم اجازه دهیم این کشور عضو ناتو شود.» وزیر خارجه روسیه همچنین گفت: «ما میخواهیم مردم اوکراین در آزادی زندگی کنند و نمیخواهیم در آن محدودیتهایی که زلنسکی برای آنها فراهم کرده بود باشند.»
غرب پشت اوکراین را خالی کرد
غربیها که تا پیش از عملیات روسیه مدعی بودند که تا آخرین لحظه در کنار اوکراین خواهند بود، با شروع حملات روسیه، از میدان نبرد فرار کردند و حاضر نشدند برای متحد خود هزینه بدهند. امریکا و متحدان اروپایی آن به صراحت اعلام کردند که برای مقابله با روسها، نیرویی به اوکراین اعزام نمیکنند و تنها به ارسال تسلیحات به این کشور اقدام میکنند و از اوکراینیها خواستهاند با همه توان در مقابل روسها دفاع کنند. همین بیاعتمادی به غربیها کافی بود تا چند ساعت پس از شروع حملات ارتش روسیه، ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین نارضایتی خود را از متحدان غربی ابراز کند. زلنسکی که همه چیز را از دست رفته میدید روز جمعه اعتراف کرد که اعضای ناتو، او و شهروندانش را در مقابل روسیه تنها گذاشتند.
به گزارش» جوان» رئیسجمهور اوکراین روز جمعه در سخنرانی تلویزیونی اعلام کرد: «کشورهای غربی ما را در نبرد با روسیه تنها گذاشتند! گروههای خرابکار مرتبط با روسیه در کییف مشغول عملیات هستند. چه کسی حاضر است در کنار ما بجنگد؟ من کسی را نمیبینم!» به گزارش خبرگزاری رویترز، زلنسکی در سخنرانی خود خطاب به مردم اوکراین گفت: «امروز صبح ما به تنهایی از کشور خود دفاع میکنیم و مثل دیروز، قدرتمندترین نیروهای جهان از دور نظارهگر هستند.» وی با کنایه به اعمال تحریمهای غرب علیه روسیه هم گفت: «آیا روسیه با تحریمهای دیروز قانع شد تا دست از حمله بکشد؟ ما در آسمان خود میشنویم و در زمین خود میبینیم که این کافی نبود.» زلنسکی تأیید کرد که حملات موشکی متعددی به کییف صورت گرفته است. به گزارش شبکه فرانس ۲۴، زلنسکی همچنین در ویدئویی که از سر استیصال و ناامیدی از احتمال کمکهای نظامی غرب بود، گفت: «من از ۲۷ رهبر اروپایی پرسیدم که آیا اوکراین در ناتو خواهد بود یا خیر. همه میترسند، کسی جواب نمیدهد، ولی ما نمیترسیم.»
به گزارش شبکه اسکاینیوز، زلنسکی همچنین در یک سخنرانی تلویزیونی دیگر با اشاره به دریافت اظهاراتی از مسکو مبنی بر آمادگی برای گفتگو، عنوان کرد: «میخواهند در مورد وضعیت بیطرف اوکراین صحبت کنند؛ به همه شرکا میگویم که اکنون سرنوشت کشور ما در حال تغییر است؛ از آنها میپرسم آیا شما با ما هستید؟ آنها پاسخ میدهند که با ما هستند با این حال آماده نیستند که ما را به ناتو ملحق سازند.» زلنسکی با بیان اینکه لازم است درباره پایان اشغال مداوم اوکراین صحبت شود، خطاب به اوکراینیها خاطرنشان ساخت: «با این حال سرنوشت کشورمان اکنون به طور کامل به ارتش و نیروهای امنیتی ما بستگی دارد.» رئیسجمهور اوکراین برای اینکه نشان دهد جنگ کنونی روسها با این کشور تنها به اوکراین محدود نخواهد شد، با غربیها اتمام حجت کرد و گفت: «آنچه ما امروز میشنویم تنها صدای موشک و غرش هواپیما نیست بلکه صدای فرود آمدن یک پرده آهنین است که ارتباط روسیه را با جهان متمدن قطع میکند. ممکن است سایر کشورهای اروپایی بعد از اوکراین، مورد حمله روسیه قرار بگیرند.» دولت اوکراین که دیگر امیدی به کمکهای نظامی اعضای ناتو ندارد، دیروز ۱۰ هزار قبضه سلاح در اختیار شهروندانش قرار داد تا خود از امنیت کشورشان دفاع کنند و زلنسکی برای بسیج عمومی اوکراینیها فراخوان داد.
پیمانشکنی دوباره
دولت اوکراین که اعتماد کاملی به واشنگتن و اروپاییها داشت و خیالش از جانب حمایتهای آنها راحت بود، سناریوی خطرناک عضویت در ناتو را دوباره زنده کرد، اما در نهایت به ضرر خود و کشورش تمام شد و اکنون نه تنها قدرت خود را از دست رفته میبیند، حتی وجود کشوری به نام اوکراین در آینده هم در هالهای از ابهام قرار دارد. اوکراین از سال ۲۰۱۴ و پس از الحاق کریمه به خاک روسیه، تلاش زیادی انجام داد تا خود را وارد اردوگاه غرب کند، اما کشورهای عضو ناتو فقط وعدههای توخالی به کییف دادند و پس از گذشت هشت سال و زمانی که اوکراینیها به حمایت قاطع غرب نیاز داشتند، پوچ بودن این وعدهها هم به اثبات رسید. تنهایی اوکراین در مقابل روسیه، درحالی است که جو بایدن، رئیسجمهور امریکا در هفتههای اخیر ادعا کرده بود که اگر روسها به اوکراین حمله کنند، عواقب بدی در انتظار آنها خواهد بود. امریکا برای اینکه نشان دهد چقدر در حمایت از تمامیت ارضی اوکراین جدی است حتی بمبافکنهای هستهای خود را نیز در کشورهای آلمان و بالتیک مستقر کرده بود، اما عملیات ارتش روسیه نشان داد که این ادعاها فقط جنبه تبلیغاتی داشته و در صورت وقوع جنگ عملاً کارایی خود را از دست میدهد. هیاهوی اخیر غربیها به گونهای بود که برخی کارشناسان بر این باور بودند که روسیه از ترس تهدیدات ناتو دست به اقدام نظامی در اوکراین نخواهد زد، اما همه چیز در مدت زمان کوتاهی تغییر یافت و همه محاسبات اشتباه از آب درآمد. غربیها در حالی کییف را تنها گذاشتند که در سال ۱۹۹۴، با تضمین انگلیس و امریکا، اوکراین تسلیحات اتمی خود را به روسیه تحویل داد و در آن زمان سومین قدرت هستهای در جهان بود که بسیاری از اوکراینیها معتقدند اگر این تسلیحات را در اختیار داشتند، روسیه نمیتوانست کشورشان را مورد هدف قرار دهد.
پیمانشکنی غربیها در قبال متحدان مسبوق به سابقه است و ناتو در زمان حمله روسیه به خاک گرجستان در سال ۲۰۰۸ نیز گفته بود که از این کشور در مقابل مسکو حمایت خواهد کرد، اما به محض ورود ارتش روسیه به خاک گرجستان، خود را عقب کشید. تکرار بدعهدی امریکا در اوکراین، مردم اروپا را نسبت به اعتماد کردن به امریکا بدبین خواهد کرد و بعد از این دیگر هیچ کشوری نمیتواند روی کمکهای واشنگتن برای دفاع از خود حساب باز کند. اوکراینیها که درس تلخی از اعتماد به غربیها گرفتهاند، به کشورهای دیگر توصیههایی کردهاند. در همین راستا، وادیم پروستایگو، سفیر اوکراین در انگلیس در پی حمله روسیه به اوکراین پیامی را برای ایران و کشورهایی که در زمینه فناوری هستهای کار میکنند، ارسال کرد و گفت: «اشتباه ما را تکرار نکنید سپر هستهای خود را حفظ کنید.» علاوه بر اروپاییها، دیگر متحدان امریکا در گوشه و کنار جهان هم اکنون از اعتماد به واشنگتن و سپردن امنیت ملی خود به امریکاییها در ترس و وحشت به سر میبرند. کرهجنوبی و ژاپن که با کرهشمالی و چین مناقشات ارضی دارند، ممکن است در آینده در تعاملات خود با غرب بازنگری کنند.