به گزارش«رهوا».از همان نخستین روزهایی که حسن روحانی به ریاست جمهوری رسید مشخص بود که او و علی لاریجانی به عنوان رئیس مجلس نزدیکی‌های فکری در بخش‌های مختلفی دارند و تمایل به تقویت روابط با یکدیگر در هر دو طرف دیده می‌شود.

وقتی روحانی در سال ۹۲ به پیروزی رسید در بهارستان مجلس نهم برسر کار بود که نمایندگان آن همچون دوره فعلی همگی یکدست اصولگرا و با ایده‌هایی محافظه کارانه بودند. در چنین فضایی این مدیریت و اعمال نفوذ علی لاریجانی در مجلس بود که در بخش‌های مختلف نظیر رای اعتماد وزراء به کمک روحانی آمد. برخلاف اصلاح‌طلبان که هر چه داشتند و نداشتند از منابع تا سرمایه اجتماعی را بدون هیچ ضمانتی به روحانی دادند اما علی لاریجانی روال دیگری را طی کرد.

او اگر به روحانی در مجلس نهم کمک کرد همزمان منافعی نیز برای خودش در نظر گرفت از جمله اینکه انتخاب برخی از وزرا را باید بدون تردید حاصل اعمال نفوذ شخصی لاریجانی دانست. اوج همکاری لاریجانی-روحانی را باید در تصویب برجام در مجلس دانست، توافقی که قاطبه نهمی‌ها با آن مخالف بودند و این سبک خاص مدیریت لاریجانی بود که برجام را در ۲۰ دقیقه در صحن مجلس به تصویب برساند تا به قولی برای روحانی کاری کرده باشد کارستان!

همکاری این دو تا پایان حضور لاریجانی به عنوان ریاست مجلس دهم ادامه داشت و بعد از روز آخر نیز روحانی از او تقدیر کرد و در متن نامه خود خطاب به لاریجانی نوشت:«اینجانب با تجلیل از سال‌ها تلاش ارزشمند و خدمات خالصانه جنابعالی به انقلاب و نظام اسلامی از همراهی‌ها و همدلی‌ها با دولت تدبیر و امید صمیمانه سپاسگزارم. بی‌شک خاطرات همکاری و احساس مشترکمان طی سالیان متمادی و بخصوص در مقاطع حساس و سرنوشت ساز ماندگار خواهد ماند. امید دارم حضور موثر و همت والای شما توام با تجربیات گران‌بها، در دیگر سنگرهای خدمتگزاری نیز برای کشور و نظام، منشا خیر و برکات باشد.»

روحانی همچنین درباره پایان کار لاریجانی با اشاره به اینکه دکتر لاریجانی انسانی صاحب‌نظر، اهل مطالعه، خوشفکر و فعال در عرصه‌های گوناگون است، خاطرنشان کرد: حضور ایشان در مجلس شورای اسلامی و ریاست ۳ دوره مجلس کاری سخت و دشوار است که ایشان به خوبی از عهده آن برآمده و جلسات مجلس را به خوبی اداره کردند. رئیس جمهور تاکید کرد: قطعاً دکتر لاریجانی همچون گذشته در دیگر عرصه‌های نظام فعال خواهد بود و نظام از وجود ایشان استفاده خواهد کرد.

ادامه همکاری لاریجانی-روحانی

حالا اما درحالی که خبر چندانی از فعالیت‌های لاریجانی نبود دیروز محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور پرده از این موضوع برداشت که لاریجانی درحال همکاری با دولت است. محمود واعظی رئیس دفتر رئیس‌جمهوری در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا علی لاریجانی مسئول اجرای سند همکاری ایران و چین شده است؟ گفت: آقای لاریجانی از زمانی که رئیس مجلس بود و سفری هم که به چین داشت، موضوع سند ۲۵ ساله را دنبال می‌کرد. وی افزود: بعد از اینکه لاریجانی از مجلس بیرون آمد، از او درخواست کردیم کار خود را در خصوص پیگیری این سند ادامه دهد، او هم پذیرفت و این روزها برای پیشبرد برنامه‌های مربوط به اجرای این توافق همکاری ایران و چین وقت می‌گذارد. رئیس دفتر رئیس‌جمهور همچنین در خصوص تجهیز دفتری در پاستور برای لاریجانی به منظور پیگیری و اجرای سند همکاری ایران و چین، اظهار بی‌اطلاعی کرد.

حسین مرعشی عضو حزب کارگزاران پیش از این درباره نگاه روحانی بین لاریجانی و اصلاح‌طلبان گفته بود:«قبل از شکل‌گیری مجلس دهم روزی رئیس‌جمهور در سفر استانی به کرمان می‌رفت و من نیز دعوت بودم که آقای روحانی از من پرسید که مجلس را چطور می‌بینی و من پاسخ دادم این مجلس یک برنده دارد و آن هم شمایید، چراکه این مجلس ۲ فراکسیون دارد و هر دو به خاطر اینکه اکثریت مطلق شوند نیاز به رای دولت دارند. دولت آقای روحانی به هر دلیلی تصمیم مهمی نگرفت که آن همراهی با فراکسیون امید بود. یعنی بین فراکسیون امید و فراکسیون آقای لاریجانی دچار عدم تصمیم شد؛ لذا تصمیم نگرفت که با فراکسیون امید همراهی کند. اگر دولت با فراکسیون امید همراهی می‌کرد حتما موقعیت بهتری نسبت به شرایط فعلی داشت.»

حالا به نظر می‌رسد درحالی که لاریجانی در ماجرای تصویب برجام به کمک روحانی آمد این بار به شکل دیگری در خدمت دولت روحانی آمده است و تلاش می‌کند با استفاده از نفوذ خود در سلسله مراتب قدرت به دولت در زمینه توافق با چین کمک کند. توافقی که البته ابهامات بسیاری درباره آن وجود دارد و تنها نکته‌ای که حالا افکار عمومی از آن مطلع است این است که لاریجانی در این زمینه برای دولت در حال انجام اقداماتی است. نکته مهم این است که همانطور که تجربه ثابت کرده است علی لاریجانی سیاستمداری است که اهل هزینه و فایده است و قطعا در عوض چنین اقداماتی به دنبال گرفتن برخی امتیازات نیز خواهد بود.

پای ۱۴۰۰ در میان است؟

مهمترین موضوعی که در این زمینه قابل حدس است اینکه با توجه به انتخابات ۱۴۰۰ قابل حدس است که لاریجانی روی کمک و حمایت‌های دولت روحانی حساب باز کرده باشد. هنوز لاریجانی به طور شخصی درباره ۱۴۰۰ موضعی را بیان نکرده است اما به نظر می‌رسد نزدیکان لاریجانی در این زمینه سیگنال‌هایی را فرستاده‌اند که حکایت از این دارد که لاریجانی مایل به نقش‌آفرینی در ۱۴۰۰ است. در همین زمینه مهرداد بائوج لاهوتی، نماینده ادوار مجلس، درباره انتخابات ۱۴۰۰ با اشاره به احتمال کاندیداتوری علی لاریجانی در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده گفت:«بنده ۱۲ سال با لاریجانی کار کردم؛ لاریجانی یک شخصیت فراجناحی است و معمولا در تصمیماتش، منافع ملی را در نظر می‌گیرد و به منافع این جناح و آن جناح، توجهی ندارد و همواره مشورت‌پذیری، اطاعت‌پذیری و پیرو خط ولایت و رهبری بودنش، تا جایی که بنده، او را می‌شناسم براساس اعتقاد به مبانی است.»

لاهوتی ادامه داد:«بر این باورم که لاریجانی، شخصیتی است که قادر به جمع کردن این معادلات و تعاملات سیاسی است. به عنوان مثال می‌توان به نقش او در مذاکره با چین اشاره کرد؛ چین همواره از ما گلایه داشت که ایران می‌خواهد با ما کار کند یا خیر. به هر روی لاریجانی، محوریت مذاکره با چین را در اختیار گرفت تا آن را به نتیجه برساند. در حال حاضر هم پس از مجلس، با اعتماد رهبری در حال پیگیری پروژه چین است.»

اما نامزد مورد حمایت حسن روحانی، رئیس جمهور در انتخابات ۱۴۰۰ کیست؟ این سوالی است که وب سایت نامه نیوز مطرح کرده و سعی دارد به این نتیجه برسد که روحانی ترجیح می‌دهد کرسی ریاست جمهوری را بعد از خود تحویل علی لاریجانی دهد.

وب سایت اصولگرای فردا نیوز نیز درباره این موضوع می‌نویسد: «به نظر می‌رسد که در این گمانه‌زنی چندان هم خطا نرفته باشد، هرچه باشد علی لاریجانی ویژگی‌ها و امتیاز‌هایی دارد که او را برای خیلی‌ها تبدیل به یک گزینه مطلوب می‌کند. شاید آنطور که ابطحی، عضو جبهه پایداری گفته بود، لاریجانی در انتظار چراغ سبز اصولگرایان بماند و قبل از جلب حمایت آنان وارد عرصه رقابت‌های انتخاباتی نشود، اما تا همین‌جای کار هم کم حمایت ندارد.

از یک سو کارگزارانی‌ها سنگ او را به سینه زده و دنبال راضی کردن باقی اصلاح‌طلبان به حمایت از او هستند و از سوی دیگر اعتدال و توسعه‌ای‌ها و روحانی از وی جانبداری می‌کنند. لاریجانی می‌تواند بهترین گزینه برای تکرار الگوی ۹۲ باشد و چه بسا که سیاست‌های رئیس جمهور برآمده از آن انتخابات را هم ادامه دهد. روحانی نیز قطعا همین را می‌خواهد و او را به هر فرد دیگری که از فردای ریاست جمهوری به دنبال برملا کردن اشتباهات او باشد ترجیح می‌دهد.»

در ادامه این روند احتمالا با حمایت دولت شاهد حضور پررنگ‌تر لاریجانی با نزدیک شدن به انتخابات ۱۴۰۰ خواهیم بود. حضور لاریجانی در پاستور برای حسن روحانی می‌تواند بسیار کارساز باشد. تا کنون هر زمان که رئیس جمهوری عوض شده است رئیس جمهور بعدی در قطب مخالف آن بوده است مانند احمدی‌نژاد بعد از خاتمی یا روحانی بعد از احمدی‌نژاد! این رویه موجب شده تا رئیس جمهور سابق و نزدیکان او در حاشیه قرار گرفته و در مواردی نیز تحت فشار قرار گیرند!

درحالی که بدون تردید اصولگرایان و محافظه کاران درصدد نقشه‌های بسیاری برای این هستند تا بعد از ۱۴۰۰ روحانی و نزدیکان او را به طور کلی از مدار سیاسی ایران خارج کنند اما ریاست جمهوری علی لاریجانی می‌تواند روحانی و یاران نزدیکش نظیر نوبخت و واعظی را از این شرایط نجات دهد. لازم به ذکر است حتی اگر دولتی اصلاح‌طلب نیز در ۱۴۰۰ شکل بگیرد بازهم روحانی و نزدیکان او از صحنه سیاسی طرد خواهند شد. بنابراین برگ برنده دولت دوزادهمی‌ها این است که لاریجانی را به عنوان رئیس دولت سیزدهم ببینند.

جای پای علی لاریجانی در پاستور محکم‌تر می شود

روزنامه شرق نوشت: علی لاریجانی در این ماه‌های پایانی دولت به پاستور می‌رود، البته برای انجام یک مأموریت، نه به‌عنوان یک رکن در دولت؛ مأموریتی که پیش‌تر رهبری هم به او سپرده بود.

در شرایطی که شنیده‌ها حاکی از آن است که سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین دچار دست‌انداز شده، محمود واعظی گفته است از لاریجانی درخواست کردیم کار خود را در خصوص پیگیری سند همکاری ایران و چین ادامه دهد، او هم پذیرفت.

به نظر می‌رسد حضور لاریجانی در ماجرای این سند با توجه به سمت مشاور رهبری بودن او بتواند دغدغه چینی‌ها را درباره اعتبار و آتیه این سند برطرف کند؛ چرا که در این صورت چین آن را سندی حاکمیتی تلقی خواهد کرد که حتی با رفتن و آمدن این یا آن دولت هم برقرار خواهد بود.