به گزارش«رهوا».کمتر از یک ماه دیگر تا زمان تحویل دولت باقی است و رئیس‌جمهور منتخب در هفته‌های اخیر در تلاش است برای پیشبرد امور کشور وزرای خود را انتخاب کند تا دست‌کم طی چهار سال آینده آوار‌های ناشی از ناکارآمدی و ناتوانی دولت کنونی را به کمترین حد ممکن کاهش دهد. بدیهی است انتخاب وزرای توانمند و مجرب توسط رئیس‌جمهوری منتخب باید بر اساس اولویت‌ها و چالش‌های پیش روی دولت سیزدهم باشد؛ اولویت‌هایی که مهم‌ترین آن بدون تردید در حوزه معیشت و اقتصادی قابل احصاست چراکه طی چند سال اخیر بیشترین ضربات جبران‌ناپذیر از ناحیه دولت در این عرصه صورت گرفته است، البته به همین میزان در سایر حوزه‌های فرهنگی، سیاسی و روابط بین‌المللی و حتی حوزه اجتماعی نیز می‌توان اولویت‌های مهمی را برای دولت آینده در نظر گرفت.
آنچه بدیهی است به واسطه عملکرد بحث‌برانگیز دولت کنونی در حوزه‌های مورد اشاره اعتماد عمومی جامعه به شدت مورد تهدید قرار گرفته است تا جایی که غربی‌ها و شبکه گسترده اپوزیسیون تلاش می‌کنند اینگونه القا کنند که اعتماد مردم به اصل نظام به پایین‌ترین سطح ممکن رسیده است و دولت سیزدهم نیز نمی‌تواند تأثیر آنچنانی در بهبود فضای حاکم بر جامعه در جهت تقویت روابط مردم با حاکمیت بردارد، بنابراین پروژه ناامیدسازی مردم از آینده کشور و دولت سیزدهم نیز یکی از چالش‌های دولت آتی است.
طبیعی است عملکرد مطلوب دولت سیزدهم در جهت کنترل گرانی، تورم، رکود و مبارزه با فقر و بیکاری می‌تواند بارقه‌های امید در اقشاری که امیدی نسبت به آینده ندارند و زمینه احیای اعتماد عمومی جامعه بعد از هشت سال پرمشقت را به وجود بیاورد. اگر چه کاهش مشکلات حاصل از عملکرد ضعیف دولت در طول سال‌های گذشته به راحتی امکانپذیر نیست و لازمه آن اولویت‌بندی مناسب توسط وزرای کاردان و مجرب است.
نگاه ویژه به همسایگان و آسیا
در طول هشت سال گذشته نگاه افراطی دولت به برجام و تمرکز دستگاه سیاست خارجه به این مسئله باعث شد بسیاری از اولویت‌های مهم در عرصه سیاست خارجه مورد بی‌مهری قرار گیرد، به طوری که بیشترین وقت مقامات ارشد دستگاه سیاست خارجه صرف مسئله پرونده هسته‌ای می‌شد آن هم در شرایطی که این پرونده نه تنها گرهی از مشکلات کشور باز نکرد بلکه اصلی‌ترین عامل مشکلات اقتصادی، معیشتی و سیاسی چند سال اخیر نیز شد. در همین زمینه حسین امیرعبداللهیان، دستیار ویژه رئیس مجلس در امور بین‌الملل در صفحه شخصی‌اش درباره اولویت دولت سیزدهم در عرصه سیاست خارجه می‌نویسد: «با مروری بر سوابق، عملکرد و مواضع رئیس‌جمهور منتخب، در نگاه دکتر رئیسی، سیاست خارجی متوازن، روابط فعال و پویا با شرق و غرب عالم و نگاه ویژه به همه همسایگان و آسیا اولویت سیاست خارجی است»، البته مالک شریعتی، نماینده مردم تهران در مجلس درباره اولویت‌های دولت آینده نظر متفاوتی دارد، وی در این باره می‌نویسد: «به آقای رئیسی پیشنهاد می‌کنم اقدامات چند ماه پایانی دولت شامل: انتصاب و ارتقای مدیران، تبدیل وضعیت استخدامی، اعزام به مأموریت، تأسیس مؤسسات، واگذاری پروژه، جذب هیئت علمی، افزایش پایه حقوق و اعطای مجوز را بررسی، موارد خارج از ضابطه را در نخستین جلسه هیئت دولت خود باطل اعلام کند و بازگرداند.» سیدمصطفی میرسلیم نیز می‌نویسد: «تجربه ویروس دستکاری‌شده کرونا نشان داد باید در زمینه شناخت و مقابله کامل با تهدید‌های راهبردی و جدید، نسبت به تأسیس مرکز پژوهشی ویژه اقدام می‌کردیم و اکنون هم در دولت سیزدهم باید تأخیر خود را جبران کنیم.»
ساماندهی بازار آشفته مسکن
اقبال شاکری، نماینده مجلس شورای اسلامی نیز درباره اولویت‌هایی که باید در وزارت راه و شهرسازی دولت آتی دنبال شود، بیان کرد: با انتخاب آیت‌الله رئیسی به عنوان رئیس قوه مجریه، بارقه امیدی برای رفع مشکلات مردم ایجاد شده و امید است با همسویی‌ای که ایشان با قوه مقننه دارند، هم‌افزایی برای رفع مشکلات مردم شکل بگیرد. وزیری که به مجلس نیز معرفی می‌کنند باید توانایی پاسخگویی به مطالبات مردم را داشته باشد و دارای کارنامه‌ای قوی باشد. باید مشخص باشد که آثار عملکرد وی در مسئولیت قبلی چه بوده و چه گره‌هایی از مشکلات مردم گشوده است. چه میزانی با شجاعت و پاک‌دستی نقش خود را ایفا کرده و چقدر به نیرو‌های جوان اهمیت داده است. این فرد باید از توانایی لازم برای پیشبرد برنامه‌های کاربردی در سطح ملی برخوردار باشد.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ساماندهی بازار آشفته خرید و اجاره مسکن یکی از مهم‌ترین اولویت‌های این وزارتخانه است که باید با جدیت دنبال شود، تصریح کرد: امروز یکی از مهم‌ترین اولویت‌های وزارت راه و شهرسازی بحث ساماندهی بازار مسکن و تأمین مسکن است، این وزارتخانه باید حداقل سالی یک‌میلیون واحد مسکن بسازد و در سال جاری نیز باید حداکثر تا آبان این قرارداد بسته شود. در حوزه راه‌های مواصلاتی نیز اتصال بزرگراه‌ها و خطوط ریلی به شمال و جنوب و شرق و غرب کشور و ایجاد برقراری ارتباط با مرز‌های کشور از اولویت‌هایی است که باید دنبال شود. توسعه خطوط ریلی کشور و جبران عقب‌ماندگی‌ها در این حوزه از دیگر اقداماتی است که باید با جدیت دنبال شود.
شاکری با بیان اینکه همچنین به‌روزرسانی ناوگان حمل و نقل درون شهری از دیگر اولویت‌هایی است که باید در وزارت راه دولت سیزدهم دنبال شود، افزود: اکنون ما شاهد فرسودگی در اتوبوسرانی، مترو و خطوط ریلی کشور هستیم که نیازمند اورهال و نوسازی است. از سوی دیگر جبران کمبود‌های موجود در ناوگان حمل و نقل ریلی، جاده‌ای و هوایی از دیگر مسائلی است که باید دنبال شود. همچنین سامانه‌های موجود در حوزه حمل و نقل باید یکپارچه شده و به صورت آنلاین به ویژه در مبادی ورودی و خروجی اطلاعات را جمع‌آوری کنند.
رئیس دولت سیزدهم برای چالش آب و انرژی راهکار داشته باشد
حجت‌الاسلام محمدتقی نقدعلی در گفتگو با ایسنا اظهار کرد: سید‌ابراهیم رئیسی صاحب تجربیات گرانسنگی در سابقه مدیریت خود است، ایشان مشاوران امینی دارند، اما می‌خواهم به عنوان یک مشاور پیشنهاد کنم ضمن توجه به اشتغال و اقتصاد، مدیریت عادلانه منابع آبی را در اولویت قرار دهند.
نماینده مردم خمینی‌شهر در مجلس با بیان اینکه احتیاجات مناطق مختلف ایران باید جدی گرفته شود، اظهار کرد: رئیس دولت سیزدهم باید راهکار‌هایی برای چالش‌های حوزه آب و انرژی داشته باشد چراکه این چالش‌ها ناشی از سوء‌مدیریت‌های گذشته است.
این عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس در خصوص وضعیت آب استان اصفهان گفت: بعضی برداشت‌های آبی از زاینده‌رود، خلاف شرع، خلاف فقه و قواعد و قانون کشور است. متأسفانه حقابه کشاورزان استان اصفهان را تحت عناوین مختلف مثل آب کشاورزی و شرب برداشت کرده‌اند. مسئولان تعهداتی را برای جبران برداشت آب از زاینده‌رود دادند که متأسفانه تعهدات انجام نشده است. زاینده‌رود اصفهان که شاهرگ حیات استان بود، خشکیده است.
۴ سال امیدواری
بدیهی است روی کارآمدن دولتی انقلابی میزان توقعات و انتظارات از دولتمردان سیزدهم را به طرز قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌دهد و این توقع عمومی به وجود می‌آید که همسویی و همگرایی سه قوه که رؤسای آن اختلافات زیربنایی و مبنایی باهم ندارند، بسیاری از بهانه‌های موجود را از بین می‌برد و می‌تواند عنصر مهمی برای کاهش مشکلات کشور به وجود بیاید. این در حالی است که سر دادن شعار‌هایی نظیر «ساخت یک میلیون خانه در هر سال» توسط سیدابراهیم رئیسی در مناظرات انتخاباتی نیز سطح توقعات مردمی را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. حال باید به انتظار نشست و مشاهده کرد دولت سیزدهم تا چه میزان می‌تواند مطالبات عمومی را پاسخ و با اولویت‌بندی‌های مناسب مشکلات کنونی را تا حدود قابل تأملی کاهش دهد.