به گزارش«رهوا».الماس ها براساس سیستمی طبقه بندی می شوند که توسط موسسه الماس شناسان آمریکا موسوم به GIA تعریف شده و کیفیت الماس ها را براساس نوع برش آنها، وزن شان، شفافیت و رنگشان تعیین می کند. هر کدام از این مشخصه ها هم مقیاس مربوط به خود را دارد که رتبه بندی نهایی یک الماس را مشخص می کند.

نوع برش

نوع برش یک الماس مهم ترین فاکتور در رتبه بندی کیفیت آن است. نوع برش در واقع مشخص کننده سایز و شکل کلی یک الماس است و همزمان مقدار بازتاب نور از داخل الماس نیز به واسطه برش آن مشخص می شود که این فاکتور نیز در تعیین کیفیت نهایی این سنگ ها تاثیر دارد. این یعنی در رتبه بندی الماس ها میزان تبحر برش دهنده نیز مد نظر گرفته می شود.

اما نوع برش یک الماس نیز براساس فاکتورهایی نظیر لبه ها و زوایای الماس، مقدار تقارن آن و صیقلی بودن سطح الماس مشخص می شود. همچنین نوری که از درون الماس بازتاب پیدا می کند نیز در نظر گرفته می شود. در واقع برش یک الماس از این جهت حائز اهمیت است که مشخص می کند چه مقدار نور از درون آن بازتاب پیدا خواهد کرد و بازتاب نور از کدام نقطه خواهد بود.

سنجش نور بازتابی از درون الماس نیز با در نظر گرفتن مشخصه هایی چون درخشش آن صورت می گیرد. درخشش الماس در واقع نوری است که از آن بازتاب می یابد و منظور از زرق و برق نیز نوری است که در حین بازتاب به رنگ های مختلف تبدیل می شود.
رتبه بندی الماس ها چهار دسته مختلف به شرح زیر دارد:

عالی: این الماس ها نور را درست به همان میزانی که واردشان می شود بازتاب می دهند و نور از قسمت های تحتانی یا کناری شان فرار نمی کند. تنها سه درصد از تمامی الماس های عالم در دسته بسیار خوب قرار می گیرند.

بسیار خوب: این الماس ها برش بدون نقصی دارند و تقریبا تمام نوری که به داخلشان راه می یابد را بازتاب می دهند و نشتی نور آنها کم است.

خوب: در الماس های خوب مقدار اندکی از نور ورودی از بخش های انتهایی یا کناری هدر می رود و بیشتر نور منعکس شده نیز از بخش فوقانی آنها بازتاب می یابد. اغلب الماس های دنیا در رده خوب جای میگیرند.

الماس های ضعیف: این گروه بیشتر نور ورودی را بیرون می دهند و برش های آنها نیز بسیار کم عمق یا بسیار عمیق است و کمترین زیبایی و درخشش را دارند.

رنگ الماس ها چطور رتبه بندی می شود؟

رنگ در الماس ها میتواند در طیف بی رنگ (که بسیار نادر است) تا زرد طبقه بندی شود. البته اختلاف رنگ الماس ها بسیار اندک است اما تاثیر قابل توجهی روی ارزش آنها دارد و هرچه تناژ آنها بیشتر به زردی بزند ارزش کمتری دارند.

اما برای تعیین رنگ الماس ها آنها را زیر نورهای خاص قرار می دهند و با سنگ های معیار خود مقایسه می کنند. مقیاس رنگی این سنگ ها هم از D تا Z متغیر است؛ D بالاترین رتبه دارد و به الماس بی رنگ نزدیک تر در حالی که Z پایینترین رتبه را دارد.

رتبه D-F: این گروه از الماس ها بی رنگ قلمداد می شوند و به شدت نادر هستند و ارزش بالایی دارند.

رتبه G-J: این گروه تقریبا بی رنگ هستند و تناژ کمرنگی از زرد که تقریبا غیرقابل تشخیص هم هست روی آنها دیده می شود.

رتبه K: این الماس ها تناژ زرد کمرنگی دارند که نسبت به گروه قبلی محسوس تر است.

رتبه L-Z: سنگ هایی که رنگ زرد محسوس دارند و برندهای مطرح کمتر از این نوع در محصولاتشان استفاده می کنند.

شفافیت یک الماس چطور سنجیده می شود؟

منظور از شفافیت یک الماس تعداد نقص ها و رگه هایی است که درون یا روز بدنه اش وجود دارند و به آنها لکه گفته می شود. لکه ها معمولا در طول فرایند تولید الماس یا برش آن به وجود می آیند هرچند که مهارت یک برش دهنده الماس زمانی مشخص می شود که حاصل کار کمترین میزان لکه را داشته باشد. به طور کلی هرچه مقدار لکه های روی الماس ها بیشتر باشد ارزش کمتری دارند.

برای تعیین سطح شفافیت الماس آن را زیر ذره بین قرار داده و نمره ای را از یک تا ۱۱ به آن می دهند.

بی نقص یا FL: بالاترین رتبه را دارد و یعنی الماس فاقد هرگونه لکه روی بدنه یا بخش داخلی اش است. این الماس ها بسیار نادر هستند.

از داخل بی نقص یا IF : همانطور که نامشان نشان می دهد این الماس ها در بخش داخلی فاقد هرگونه لکه هستند اما اطراف آنها لکه های بسیار ریزی دارد که حتی زیر ذره بین هم به سختی دیده می شوند.

لکه های بسیار بسیار ریز در داخل یا VVS1 و VVS2: لکه های داخلی این الماس ها بسیار کوچک بوده و حتی زیر ذره بین به سختی دیده می شود.

VVS1: یعنی لکه های داخلی الماس تنها از قسمت پایین دیده می شوند

VVS2 یعنی لکه های داخلی الماس از قسمت بالایی یا تاج هم قابل رویت هستند.

لکه های بسیار ریز داخلی که به گروه VS1 و VS2 تقسیم می شوند

لکه کوچک داخلی یا SL1 و SL2

لکه داخلی یا L1, L2 و L3: این گروه لکه هایی در بخش بیرونی و داخلی شان دارند که با چشم غیرمسلح نیز قابل رویت هستند.