پایگاه خبری«رهوا».ماندن ایران در توافق هسته‌ای و برداشتن گام‌های کم رمق این گمانه را برای امریکا – اروپا ایجاد کرده است که طرف ایرانی به رغم اینکه کشور‌های غربی از روز امضای برجام تاکنون هیچ کدام از تعهدات خود را اجرایی نکرده اند، امریکا از برجام خارج شده و اروپا نیز عملاً با رفتار خود چنین وضعی را به وجود آورده است، همچنان اشتیاق فراوان دارند که در برجام باقی بمانند.

در تمام مدتی که امریکا از برجام خارج شده است، طرف ایران به تمام تعهدات خود مندرج در برجام وفادار مانده و علیرغم گام‌هایی که در زمینه کاهش سطح تعهدات هسته‌ای برداشته تمایلی به اجرای گام‌هایی اساسی نداشته است و نتیجه آن نیز توسعه تحریم‌ها و گسترده شدن تهدیدات علیه جمهوری اسلامی ایران بوده است.

نتیجه اصلی و مهم رویکرد امروز طرف ایرانی در قبال خروج امریکا از برجام و عدم اجرایی شدن تعهدات اروپایی‌ها عوض شدن جای شاکی و متشاکی است و اروپایی‌ها که بعد از خروج امریکا از برجام تلاش می‌کردند با تعهدات کلی و مبهم و ناظر به آینده ایران را مجاب به اجرای تعهدات برجام و پایبندی به آن کنند امروز علاوه بر جلسات خصوصی میان نمایندگان ایران و اروپا، به صورت علنی نیز ایران را تهدید به اعمال تحریم‌های گسترده و خارج شدن از برجام در صورت برداشتن گام چهارم اجرای کاهش تعهدات هسته‌ای توسط کشورمان می‌کنند.

کمااینکه هفته گذشته روزنامه گاردین در گزارشی نوشت که اتحادیه اروپا به‌طور خصوصی به ایران هشدار داد که اگر تهران گام‌های بیشتری در نقض برجام بردارد، مجبور خواهد شد خروج از برجام را در ماه نوامبر آغاز کند. ساعتی پیش از انتشار خبر هشدار اتحادیه اروپا، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد ایران با غنی‌سازی اورانیوم با سانتریفیوژ‌های پیشرفته و برنامه‌ریزی برای نصب تعداد بیشتری از این سانتریفیوژ‌ها نسبت به آنچه پیش‌تر تعیین کرده بود، دوباره توافق هسته‌ای برجام را نقض کرده است.

اظهارات گستاخانه و ضدایرانی کشور‌های فرانسه، آلمان و انگلیس طی هفته‌های اخیر اثبات می‌کند تفکر آن‌ها درباره ایران تغییری نکرده و همچنان از مجموعه عناصر ثابت و پایدار نظیر اینکه «طرف ایرانی در برابر نقض برجام و نقض تعهدات از سوی امریکا – اروپا هیچ حساسیتی ندارد»، «تشدید تحریم، قطعا منتهی به امتیازدهی طرف ایرانی می‌شود»، «تحکم و تحقیردر لفظ نسبت به طرف ایرانی به تعدیل رفتار‌های ضدغربی خاتمه خواهد شد» بهره می‌گیرد.

اروپا همچنان همانند امریکا معتقد است که می‌بایست «رفتار ایران در حوزه موشکی و منطقه‌ای استانداردسازی شود» و حداقل بخشی تحت عنوان ضمیمه مذاکرات موشکی و منطقه‌ای به متن برجام اضافه شود به طوری که در چهار سال اخیر اروپا بار‌ها با ارجاع پرونده هسته‌ای کشورمان به شورای امنیت سازمان ملل با معرفی کردن ایران به عنوان ناقض متن و روح برجام، خواهان تغییر رفتار ایران در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی شده‌اند.

اینکه محمد جواد ظریف اظهارات بحث برانگیزی مانند اینکه «اروپایی‌ها در موقعیتی نیستند که از برجام خارج شوند»، «اگر امریکا تحریم‌ها را لغو کند ایران نیز پروتکل الحاقی جدیدی تصویب می‌کند» را باید یک عقب نشینی به شمار آورد در شرایطی که ایران پیش از این بار‌ها اعلام کرده بود که «یا به برجام برگردید یا تحریم‌ها را بردارید».

حال با توجه به این تعیین ضرب‌الاجل با کیفیت گذشته و برداشتن گام‌های مشابه گام‌های قبلی، نمی‌تواند محاسبات امریکا-اروپا نسبت به طرف مقابل در ایران را تغییر دهد، مگر آنکه بعد از اتمام ۶۰ روز گام سوم، طرف ایرانی گام‌های جدی و با قابلیت اجرایی را مورد توجه قرار داده و با مجموعه‌ای از رفتار و موضع‌گیری‌ها نشان دهد که در انتظار پایان یافتن دولت ترامپ نیست.