به گزارش«رهوا».محمدجواد ظریف، وزیر خارجه که به مسکو سفر کرده، دیروز در ملاقات با سرگئی لاروف همتای روس خود، تلاش کرد وی را درباره دلیل تصمیم ایران برای توقف بخشی از اجرای تعهدات برجامی قانع کند؛ موضعی که ظاهراً با درک متقابل طرف روس روبه‌رو شده است. ظریف در ملاقات با سرگئی لاوروف گفت که اقداماتی که ایران ذیل برجام آن‌ها را متوقف کرده، همان‌هایی است که امریکا با تحریم‌های هفته گذشته، اجرای‌شان را ناممکن ساخته بود. وزیر خارجه ایران در توئیتر هم با اشاره به یک سالگی خروج امریکا از توافق هسته‌ای در ۱۸ اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ گفت که ایران یک سال در برابر این نقض عهد، صبر و بردباری پیشه کرد و تأکید کرد: «بعد از یک سال صبر، ایران اقداماتی را که امریکا اجرای آن‌ها را غیرممکن کرده بود، متوقف کرد». ظریف خطاب به وزیر خارجه روسیه گفت: «ما براساس درخواستی که از دوستان روس و سایر شرکا در ۱+۴ شنیدیم، صبر کردیم» او هرچند گفت که دوستان ایران «در روسیه و چین روابط خوبی را با ما حفظ کردند»، ولی این نکته را هم یادآوری کرد که در برخی موارد سطح توقعات ایران از این دو کشور نیز بیشتر بوده است. وزیر خارجه ایران با این حال یک بار دیگر زبان به انتقاد از طرف‌های اروپایی گشود و گفت: «سایر اعضای برجام (فرانسه، آلمان، انگلیس و اتحادیه اروپا) به هیچ یک از تعهدات‌شان عمل نکردند. بیانیه‌های خوبی صادر شد، ولی اقدامی صورت نگرفت.»

مسکو: قابل درک است
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در دیدار دیروز خود با ظریف در مسکو، ضمن تأیید موضع ایران در خصوص برجام، اوضاع متشنج کنونی را ناشی از خروح امریکا از برجام خواند و گفت: «تا جایی که من می‌دانم، کار اصلی ما در اینجا مذاکره درباره این وضعیت غیرقابل قبول است که در نتیجه رفتار غیرمسئولانه امریکا برای برجام ایجاد شده است.» همین موضع لاوروف با جملاتی متفاوت از زبان دیگر مقام‌های روسیه نیز تکرار شد. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ ریاست جمهوری روسیه (کرملین) گفته که ایران تحت فشار‌های خارجی تصمیم گرفته اجرای چند تعهد خود در توافق هسته‌ای را متوقف کند و مقصر تصمیم دیروز ایران را امریکا دانست: «رئیس‌جمهور پوتین بار‌ها درباره پیامد‌های اقدامات بی‌فکر درخصوص ایران صحبت کرده بود. منظور من، تصمیم امریکا برای خروج از توافق هسته‌ای است که اکنون شاهد هستیم پیامد‌های آن در حال اتفاق افتادن است.»‌سخنگوی کرملین با بیان اینکه دیپلمات‌های روسیه به گفت‌وگو‌های خود با مقامات اروپایی ادامه خواهند داد، گفت که آن‌ها تلاش خواهند کرد اجرای توافق ادامه یابد. پسکوف در پاسخ به اینکه آیا روسیه آماده است علیه ایران تحریم‌های جدید وضع کند، اظهار داشت: در حال حاضر زود است بخواهیم درباره تحریم جدید علیه تهران صحبت کنیم. ابتدا باید به شکلی عاقلانه وضعیت را بررسی و درباره آن تبادل نظر کنیم. این یک موقعیت جدی است.»‌دولت چین هم در موضع‌گیری خود، امریکا را مقصر تصمیم ایران خوانده و گفته که «امریکا تنش‌ها حول مسئله هسته‌ای ایران را بیش از حد تشدید کرده است». جنگ شوانک، سخنگوی وزارت خارجه چین روز چهار شنبه از اینکه ایران توافق هسته‌ای را «سفت و سخت اجرا کرده» قدردانی کرده و از تمام طرف‌ها خواسته که از خود خویشتنداری نشان دهند. سخنگوی وزارت امور خارجه چین با تأکید بر «مخالفت اکید» چین با اقدامات یکجانبه امریکا در قبال برجام و بازگرداندن تحریم‌های ایران از سوی این کشور، از همه طرف‌ها خواست با خویشتنداری و گفت‌وگو از بالا رفتن تنش جلوگیری کنند.

موضع تند «پلیس بد برجام»
موضع‌گیری طرف‌های اروپایی بازتاب نوعی شکاف در داخل اتحادیه اروپایی است. در حالی که فرانسه یک روز قبل از اعلام تصمیم ایران، در موضعی غیررسمی از آن ابراز نگرانی و درباره اعمال مجدد تحریم‌ها هشدار داده بود، دیروز هم وزیر دفاع فرانسه بدون نام بردن از امریکا تأیید کرد که در ماه‌های گذشته برجام تضعیف شده است. وزیر دفاع فرانسه با این حال، نوک پیکان خود را به سمت ایران گرفت و گفت:: «الان هیچ چیز بدتر از این نیست که خود ایران از این توافق خارج شود.» فلورنس پارلی هشدار داد که چنین اقدامی برای ایران پیامد‌هایی خواهد داشت و ممکن است به بازگشت تحریم‌های اروپا منجر شود. وزارت خارجه فرانسه نیز اعلام کرد که در صورت عدم پایبندی ایران به برجام، مسئله آغاز مجدد مکانیسم تحریم‌ها روی میز قرار خواهد گرفت. دولت انگلیس که همزمان با تصمیم ایران، میزبان مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا بود، گفته که از تصمیم ایران استقبال نمی‌کند و تأکید کرده که اگر تهران، برجام را نقض کند، با پیامد‌های آن روبه‌رو خواهد شد. مارک فیلید، مقام ارشد وزارت خارجه انگلیس در پارلمان گفته است: «اعلام امروز تهران گامی استقبال‌ناپذیر است. ما در گام کنونی از اعمال مجدد تحریم‌ها صحبت نمی‌کنیم، ولی چیزی که باید به خاطر داشت این است که این تحریم‌ها در ازای محدودیت‌های هسته‌ای برداشته شده‌اند.» او اضافه کرد: «اگر ایران تعهدات خود را کم کند، شاهد پیامد‌های آن خواهد بود.» دولت آلمان از اعلامیه روز چهارشنبه ایران ابراز تأسف کرده و خواستار آن شده که ایران به اقدامات تهاجمی دست نزند.
بر اساس گزارش رویترز، سخنگوی وزارت خارجه آلمان گفته که برلین خواستار حفظ توافق هسته‌ای ایران است و تا وقتی که ایران به آن پایبند بماند، به این توافق پایبند خواهد ماند. استفن سیبرت، سخنگوی دولت آلمان نیز در موضع‌گیری جداگانه گفته که کار روی اینستکس زمان‌برتر از چیزی بوده که تصور می‌شده است. او گفته است: «در حال حاضر، گام آخری که بایستی برداشته شود برای راه‌اندازی این شرکت، شامل آماده‌سازی‌های لازم از طرف ایران است.» ژوزف بورل، وزیر خارجه اسپانیا در موضعی متفاوت از دیگر طرف‌های اروپایی گفت: دولت امریکا با خروج از برجام، در واقع اقدام بدی را مرتکب شد و در حقیقت زمینه را برای تصمیم اخیر ایران فراهم کرد. بورل افزود: تصمیم ایران تا آنجایی که من اطلاع دارم به معنی خروج از برجام نیست و در چارچوب این توافق محسوب می‌شود. البته آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مسئول ارزیابی و تشخیص اجرای برجام است. اتحادیه اروپا تا لحظه تنظیم این خبر واکنش رسمی به تصمیم ایران نشان نداده، ولی فرستاده عالی اتحادیه به همراه وزرای خارجه سه کشور فرانسه، انگلیس و آلمان در بیانیه‌ای درباره لغو معافیت‌های نفتی ایران، بر پایبندی بر برجام تأکید کرده‌اند. در این بیانیه اشاره‌ای به تصمیم روز چهار شنبه ایران نشده است.