به گزارش«رهوا».«لغو تحریم‌های ضدانسانی علیه جمهوری اسلامی ایران» گزاره‌ای است که علی‌الظاهر مقامات کنونی کاخ سفید حتی به آن فکر هم نمی‌کنند و همچنان علاقه‌مندند تا این «ابزار» را برای تأثیرگذاری روی سیاست داخلی و خارجی ایران حفظ کنند. از یک‌سو با «وعده رفع تحریم» زمینه پیروزی‌های انتخاباتی جریان غربزده در داخل ایران را فراهم کنند به طوری که جریان دلخواه آن‌ها در داخل کشور، با شعار‌های انتخاباتی که پیرامون لغو کردن تحریم‌ها سر می‌دهند بتوانند بر رقبای خود فائق آیند و از سوی دیگر تحریم را به عنوان ابزاری برای تغییر رفتار ایران در عرصه بین‌المللی همچنان حفظ کنند، با توجه به اینکه امریکایی‌ها تصور می‌کنند حفظ ساختار تحریم‌های اقتصادی، سیاسی و تجاری می‌تواند نهایتاً ایران را بار دیگر به میز مذاکره بکشاند.

امریکایی‌ها به خوبی دریافته‌اند «تحریم» مهم‌ترین و اثرگذارترین کلیدواژه انتخاباتی در انتخابات سال‌های ۹۲ و ۹۶ بوده است و در طول سال‌های بعد از این دو انتخابات، نه تنها تحریم وزانت، اهمیت و اعتبار خود را در درون جامعه ایرانی از دست نداده است بلکه همچنان ظرفیت آن را دارد که با توسل به آن بر انتخابات تأثیر بگذارند. راز اصرار و پافشاری امریکایی‌ها برای حفظ ساختار تحریم‌ها را می‌توان در ده‌ها جمله و موضعی که تاکنون مقامات ارشد کاخ سفید از باراک اوباما و جان کری گرفته تا ترامپ و جان ساکی و جان سالیوان بیان کرده و اتخاذ کرده‌اند، جست‌وجو کرد.

تجاهل تعمدی بایدن

جو بایدن در سخنرانی خود در نشست امنیتی مونیخ بر خلاف آنچه تصور می‌شد موضوع «احیای برجام» را اولویت دولت خود ندانست و مقابله با فعالیت‌های بی‌ثبات‌ساز ایران را مسئله اولویت‌دار عنوان کرد؛ هدفی که سنخیتی کامل و جامع با اهداف اوباما- ترامپ دارد. بایدن در سخنرانی خود تنها به یکی دو جمله کوتاه درباره ایران بسنده کرد مبنی بر اینکه «ما همچنین باید فعالیت‌های برهم‌زننده ایران در خاورمیانه را بررسی کنیم و در این راه، با اروپایی‌ها و دیگر شرکایمان همکاری می‌کنیم»؛ این بدان معناست که جو بایدن نیز همانند رؤسای جمهوری پیش از خود و همانند سایر هم‌کیشان خود در اروپا رفتار‌های هسته‌ای، موشکی و منطقه‌ای ایران را بر خلاف صلح و امنیت بین‌المللی تفسیر می‌کند و خود را محق می‌داند تا نرمالیزاسیون کامل رفتار ایران در سه حوزه مورد اشاره «تحریم‌های ضدایرانی» به قوت سابق ادامه یابند.

اساساً بایدن و سایر همفکران وی در کاخ سفید تحریم را مهم‌ترین اهرم برای دستیابی به اهداف ضدایرانی خود می‌دانند و بر همین اساس طی سی و چند روزی که از روی کار آمدن دولت جدید امریکا گذشته، هیچ نشانه و اماره‌ای برای لغو و حتی کاهش تحریم‌های ضدایرانی نیست.

امریکایی‌ها خطر را احساس نکرده‌اند؟

اینکه امریکایی‌ها سخنی از لغو و دست‌کم کاهش تحریم‌های ضدایرانی به زبان نمی‌آورند شاید به این معنا نیز نزدیک باشد که کاهش برخی از تعهدات هسته‌ای طی هفته‌های اخیر، به میزان و شدتی نبوده است که امریکا و اروپا را به یک تصمیم عاقلانه برساند و به این نقطه برساند که برای متوقف‌سازی روند رو به رشد هسته‌ای ایران، خود را به آب و آتش زده و بخشی از تحریم‌ها را کاهش دهند.

از سوی دیگر، احتمالاً امریکایی‌ها دریافته‌اند که دولت مستقر در ایران، به دلیل سابقه و کارنامه هفت سال گذشته صلاحیت آغاز مذاکرات جدید تحت هر عنوان و عبارتی، را از دست داده است و باید تا پایان انتخابات ریاست جمهوری کشورمان در خردادماه سال آینده صبر کنند. اما آنچه مسلم هست با روی کار آمدن دولت جدید در سال آتی نیز بعید به نظر می‌رسد که امریکایی‌ها علاقه‌ای به کاهش سطح تحریم‌های ضدانسانی خود نشان دهند چراکه همان‌طور که اشاره شد، تنها ابزار آن‌ها برای ایجاد تغییرات به سمت دلخواه خود در فضای سیاست داخلی و خارجی در جمهوری اسلامی ایران «تحریم» است و در خوش‌بینانه‌ترین حالت تنها بخش‌های کم‌اهمیتی از آن را به فراخور امتیازاتی که طرف ایرانی می‌دهد، کاهش نمایشی خواهند داد.

حتی در لفظ نیز خبری از لغو تحریم نیست

به‌رغم آنکه روز گذشته برخی رسانه‌های داخلی به نقل از سخنگوی وزارت خارجه امریکا عبارت «سیاست فشار حداکثری ضد ایران شکست خورده است» را برجسته کردند، اما به واقع او اصل سیاست دونالد ترامپ درباره ایران را به چالش کشیده و از لزوم استمرار تحریم‌های ضدایرانی سخن به میان آورده و حفظ این ابزار را یک اولویت مهم برای غرب دانسته است. سخنگوی وزارت خارجه امریکا در این سخنان اولویت اساسی را ایجاد اجماع‌سازی جهانی علیه کشورمان می‌داند و از کاهش و لغو تحریم‌ها هیچ سخنی به میان نمی‌آورد. آنتونی بلینکن وزیر خارجه امریکا در گفتگو با BBC می‌گوید: «امریکا و اروپا دوباره در مورد ایران یک موضع مشترک دارند. ایالات متحده با سایر کشور‌ها همکاری خواهد کرد تا در سایر موضوعات، نظیر نفوذ منطقه‌ای ایران و برنامه موشک‌های بالستیک، با جمهوری اسلامی مقابله کند.»

ند پرایس در همین باره می‌گوید: «رئیس‌جمهوری و وزیر خارجه امریکا مصمم هستند که دیپلماسی را به عنوان ابزاری مؤثرتر برای دستیابی به اهداف ما از سر بگیرند. به طور مداوم لازم است همکاری نزدیکی با متحدان، شرکا و اعضای کنگره داشته باشیم تا اطمینان یابیم که وقتی آماده گام بعدی هستیم، کاری انجام دهیم که از موضع قوی باشد.» وی در ادامه می‌گوید: «ما به هیچ مهلت پایانی نگاه نمی‌کنیم؛ بلکه به زمانی نگاه می‌کنیم که ما و متحدان و شرکای‌مان را در بهترین موقعیت برای مواجهه با این مشکل قرار دهد. ما با چابکی با رایزنی در سراسر جهان و اعضای کنگره در حال فعالیت هستیم چراکه مشکل ناشی از برنامه هسته‌ای ایران را تشخیص می‌دهیم.»

کاخ سفید، برنامه‌ای برای لغو تحریم‌ها ندارد

جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز در مصاحبه با سی‌ان‌ان، با تکرار مواضع اخیر مقامات امریکا، خواستار برگزاری جلسه ۱+۵ و ایران در مورد توافق هسته‌ای می‌شود بدون آنکه اشاره به رفع تحریم‌های ضدایرانی حتی در بخش‌های کم‌اهمیت کند، می‌گوید: «ما معتقدیم دیپلماسی باید بخشی از پاسخ به مسئله هسته‌ای ایران باشد و این به معنای آماده بودن برای نشستن دور میز با پنج عضو دائمی شورای امنیت به علاوه آلمان و ایران است تا در مورد چگونگی انطباق با شرایط برنامه جامع اقدام مشترک صحبت کنند.»

مشاور امنیت کاخ سفید همچنین ادامه می‌دهد: «من فکر می‌کنم اولین اقدام در اینجا این است که ایرانیان تصمیم بگیرند که روند حرکت بیشتر در دوری از انطباق با توافق را متوقف کنند و سپس معتقدم که یک راه دیپلماتیک برای رسیدن به یک توافق نهایی وجود دارد که در آن می‌توان به همه اطمینان داد که برنامه هسته‌ای ایران را دربر گرفته است.»

ساکی سخنگوی کاخ سفید نیز در گفتگو با الجزیره با اشاره به اینکه «ما پیشنهادی از سوی اتحادیه اروپا برای میانجیگری در پرونده هسته‌ای ایران را پذیرفته‌ایم» بیان می‌کند: «اقدامات بیشتری را برای بازگشت به میز مذاکره با ایران اتخاذ نخواهیم کرد.» رویترز نیز با اشاره به سخنان جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید و ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا تأکید می‌کند که ایالات متحده امریکا هیچ برنامه‌ای برای لغو تحریم‌های ایران ندارد.

تحریم و بازی‌های انتخاباتی پیش رو

همان‌طور که اشاره شد امریکایی‌ها به‌دلیل قدرتی که تحریم بر فضای سیاست داخلی و خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد هیچ اراده‌ای برای لغو و حتی کاهش آن ندارند و تنها ابزار لازم جریان غربزده برای شوآف انتخاباتی و عملیات روانی برای فریب افکار عمومی را فراهم کرده‌اند تا به‌واسطه آن عناصر وابسته به این جریان بتوانند با شعار‌های پوپولیستی بار دیگر بر اریکه قدرت تکیه زده و بستر‌های تغییر ماهیت انقلاب را فراهم و کشور را در ریل انفعال و نرمالیزاسیون حفظ کنند.