زهرا چيذرى
پایگاه خبری«رهوا».با عبور از ۴۰ سال نخست انقلاب و ورود به گام دوم، رهبر فرزانه انقلاب در بیانیهای نقشه راه کشور را برای گام دوم انقلاب تشریح فرمودند. بیانیهای که به شکلی پررنگتر از همیشه بر نقش جوانان در تحقق گام دوم انقلاب و دستیابی به عنوان محور تحقق نظام پیشرفته اسلامی تأکید دارد. بدیهی است زنان نیز به عنوان نیمه فعال و تأثیرگذار جامعه در تحقق سند الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت و گام دوم انقلاب اسلامی در دستیابی به نظام پیشرفته اسلامی نقشی اساسی دارند چراکه مدیریت خانواده و از آن مهمتر مدیریت سبک زندگی در دستان توانمند زنانی است که در نقشهای مادری و همسری محور کانون خانواده و از این رهگذر محور جامعهاند. اما نقش زنان در گام دوم انقلاب اسلامی چیست و این نقش چگونه محقق میشود؟
نقشآفرینی زنان در طول تاریخ ایران زمین و به خصوص در برهههای حساس و بزنگاههای تاریخی بر هیچکس پوشیده نیست. تاریخ این سرزمین گواه حضور پرصلابت زنانی است که به شکل مستقیم و غیرمستقیم حمایتشان از وطن و ارزشهای اسلامی را به اثبات رساندهاند. انقلاب اسلامی ایران نیز با حضور و مبارزات خستگیناپذیر این نیمه جامعه به پیروزی رسید و فداکاریهای زنان جامعه ما در دوران دفاع مقدس همچنان ادامه داشت؛ مادران و همسرانی که خودشان همسر و فرزندشان را راهی جبهههای جنگ میکردند. حالا هم این جهاد همچنان ادامه دارد و رویشهای انقلاب را در نسل جوانی میبینیم که داوطلب حضور در جبهههای نبرد حق علیه باطل در آن سوی مرزهای جغرافیایی کشورند تا مرزهای اعتقادیشان را پاس دارند و باز هم مادران و همسران مدافع حرم با ایستادگی پرصلابتشان در برابر خبر شهادت یا جانبازی عزیزانشان خم به ابرو نمیآورند تا گوشهای از نقش پررنگ زنان را در گام دوم انقلاب و تحقق سند الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت به منصه ظهور برسانند.
اما ببینیم مؤلفههای نقشآفرینی زنان در گام دوم انقلاب چیست و زنان چگونه میتوانند در این مسیر همچون سایر بزنگاههای انقلاب پیشتاز باشند.
اما ببینیم مؤلفههای نقشآفرینی زنان در گام دوم انقلاب چیست و زنان چگونه میتوانند در این مسیر همچون سایر بزنگاههای انقلاب پیشتاز باشند.
بازخوانی نگاه غرب به زنان
زنان محور هر جامعهای هستند. بازخوانی تغییر رویکرد و سیاستهای جامعه غرب به سوی نظام سرمایهداری نشان میدهد دنیای غرب برای آنکه به هدف اصلی خود یعنی «بازار» و نظام لیبرالی دست یابد در گام نخست تلاش کرد تا زنان را از خانه و خانواده جدا کند و نگاه آنان را به مسائل تغییر دهد. موجهای نخست جنبش فمینیسم هم سرپوشی بود که دنیای غرب برای کشاندن زن به کارخانهها به عنوان نیروی کار ارزانقیمت از آن بهره گرفت. از سوی دیگر نگاه ابزاری به زن موجب شد تا وی به شکل یک کالا دربیاید و برای تبلیغ و ترغیب مردم به خرید بیشتر زنان محور تبلیغات کالاها و مصرفگرایی شدند. این چنین بود که دنیای غرب با خارج کردن زن از محیط خانه و خانواده هر چند توانست سیاستهای لیبرالیاش را اجرایی کند و به حداکثر توسعه اقتصاد و بازار دست یابد، اما آمار و ارقام مرتبط با آسیبهای اجتماعی ناشی از کنار زدن زنان از نقشهای اصیل و فطریشان موجب شده تا بسیاری از متفکران دنیای غرب امروز پی به اشتباهات گذشته خود ببرند و بکوشند تا مسیر اشتباه گذشته را جبران کنند. بنا بر همین است که امروز حتی موجهای تازهتر فمینیسم همچون موج چهارم بازگشت به عفاف را ترویج میکنند و گرایشهای معنوی و بازگشت به خانواده در دل دنیای غرب در حال تقویت است. با چنین پیشفرضی بهتر دستمان میآید چرا امروز رسانهها به دنبال تغییر فضای ذهنی زنان در کشورهای آسیایی و آفریقایی از جمله در ایران هستند و چرا برنامههای تغییر سبک زندگی از مجرای رسانهها و به خصوص رسانههای جدید همگی بر محور زنان میچرخد. به بیان دیگر دنیای غرب به این نتیجه رسیده که برای حفظ اقتصاد لیبرالی و بازارهای جهانیاش آنهم در شرایطی که بهواسطه تغییر نگاه و رویکرد به سمت جریانهای معنوی موجب شده تا نتواند روی بازارهای داخلیاش حساب کند باید به دنبال بازارهای تازهای برای عرضه محصولاتش باشد در غیر این صورت چرخ کارخانههای تولید مواد مصرفی در دنیای غرب از گردش بازمیماند. در برابر این ماجرا، اما تنها راهکار مبارزه با چنین جریانی بازگشت به سبک زندگی ایرانی- اسلامی است و زنان جامعه گردانندگان اصلی سبک زندگی در خانواده و جامعه هستند.
زنان در سند الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت
نسخه عملیتر نقش زنان در گام دوم انقلاب را میتوان از دل سند الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت بیرون کشید.
الگوی پایه، چارچوب الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت و معرف سیر کلی تحولات مطلوب ایران در عرصه فکر، علم، معنویت و زندگی بهسوی تمدن نوین اسلامی- ایرانی در نیمقرن آینده است. این الگو با مشارکت گسترده متفکران و صاحبنظران ایرانی و بر اساس جهانبینی و اصول اسلامی و ارزشهای انقلاب اسلامی و با توجه به مقتضیات اجتماعی و اقلیمی و میراث فرهنگی ایران، طبق روشهای علمی و با استفاده از دستاوردهای بشری و مطالعه آیندهپژوهانه تحولات جهانی طراحی شده و شامل مبانی، آرمانها، رسالت، افق و تدابیر است. مبانی، اهم پیشفرضهای اسلامی، فلسفی و علمی جهانشمول معطوف به پیشرفت را ارائه میدهد. آرمانها، ارزشهای فرازمانی- فرامکانی و جهتبخش پیشرفت است. مبانی و آرمانها وجه اسلامیت الگو را تضمین میکنند. رسالت، میثاق مشترک مردم و نظام جمهوری اسلامی ایران برای پیشرفت است. افق، آرمانهای الگو را بر جامعه و زیستبوم ایران در نیمقرن آینده تصویر میکند و هدفهای واقعی آحاد مردم، جامعه و حکومت ایران را در آن موعد معین میسازد.
الگوی پایه، چارچوب الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت و معرف سیر کلی تحولات مطلوب ایران در عرصه فکر، علم، معنویت و زندگی بهسوی تمدن نوین اسلامی- ایرانی در نیمقرن آینده است. این الگو با مشارکت گسترده متفکران و صاحبنظران ایرانی و بر اساس جهانبینی و اصول اسلامی و ارزشهای انقلاب اسلامی و با توجه به مقتضیات اجتماعی و اقلیمی و میراث فرهنگی ایران، طبق روشهای علمی و با استفاده از دستاوردهای بشری و مطالعه آیندهپژوهانه تحولات جهانی طراحی شده و شامل مبانی، آرمانها، رسالت، افق و تدابیر است. مبانی، اهم پیشفرضهای اسلامی، فلسفی و علمی جهانشمول معطوف به پیشرفت را ارائه میدهد. آرمانها، ارزشهای فرازمانی- فرامکانی و جهتبخش پیشرفت است. مبانی و آرمانها وجه اسلامیت الگو را تضمین میکنند. رسالت، میثاق مشترک مردم و نظام جمهوری اسلامی ایران برای پیشرفت است. افق، آرمانهای الگو را بر جامعه و زیستبوم ایران در نیمقرن آینده تصویر میکند و هدفهای واقعی آحاد مردم، جامعه و حکومت ایران را در آن موعد معین میسازد.
این الگو که در ۵۶ بند تنظیم شده بندی اختصاصی برای زنان دارد که وظایف و نقش زنان را در تحقق الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت و گام دوم انقلاب تبیین میکند. بند ۴۱ این سند اختصاص به بانوان دارد. در این بند بر اعتلای منزلت و حقوق زنان و ارتقای جایگاه اجتماعی و فرصتهای عادلانه آنان و بر نقش مقدس مادری تأکید شده است.
یک بند اختصاصی برای زنان
بیتردید انتخاب واژه واژه این سند بر مبنای عقلانیت و بار معنایی هر کدام از این واژههاست. در بند ۴۱ سند الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت تأکید بر واژههای «عادلانه» و «نقش مقدس مادری» اعتلای منزلت و حقوق زنان را از گرفتار شدن در بند ایسمهای غربی میرهاند و مانع شکلگیری رویکردهای افراطی در تفسیر این سند خواهد شد. به بیان دیگر همانگونه که رهبر انقلاب تأکید داشتهاند تعداد نمایندگان مجلس یا وزرای زن برای ما نشان افتخار و معیاری از اعتلای منزلت و حقوق زن نیست بلکه اگر بر مبنای تعدد کمی و آمار و ارقام بخواهیم اعتلای جایگاه زنان را بررسی کنیم این مهم با تکیه بر زنان فرهیخته و صاحب فکر و اندیشه محقق میشود. بگذریم از اینکه ما مادران و همسرانی را داریم که شاید به لحاظ آکادمیک تحصیلات عالیهای نداشته باشند، اما ماحصل و نتیجه تربیت آنان فرزندان فرهیخته و از خودگذشتهای است که فرهنگ ایثار را در جامعه اسلامی تا ابد زنده نگه داشتند و امنیت و آرامش امروز جامعه مدیون حضور پرصلابت این مادران و همسران و خون پاک فرزندان آنهاست. پس شاید بتوان گفت: اصلیترین محور نقشآفرینی زنان در گام دوم انقلاب و تحقق سند الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت بر یک محور اساسی میچرخد و آن چیزی نیست جز «نقش مقدس مادری.»
https://rahva.ir/?p=12611