مجله خبری «رهوا».چهل سال از پیروزی انقلاب اسلامی میگذرد و در این چهل سال دشمنان و منافقان تمام تلاششان را برای سقوط این انقلاب انجام دادند. حالا ایران، جشن چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب خود را میگیرد و پوچ بودن خیال باطل دشمنان قسمخورده نظام را به رخ جهانیان میکشاند.
بهبهانه چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران به گفتوگو با دکتر محمد حسین رجبی دوانی، مورخ و پژوهشگر تاریخ اسلام پرداخته و چالشها و دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران در ۴۰ سال گذشته و همچنین اولویتهای پیش روی انقلاب را بررسی کرده است؛ مشروح این گزارش را ادامه میخوانید.
سوال: ضمن تبریک چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی بهنظر شما به عنوان یک مورخ و پژوهشگر برجسته تاریخ اسلام، مهمترین دستاورد انقلاب اسلامی در چهل سال گذشته چه بوده است؟
دکتر رجبی دوانی: بزرگترین دستاورد انقلاب اسلامی ایرانی، تحقق شعار اصلی این انقلاب؛ استقلال، آزادی و برقراری نظام جمهوری اسلامی است. چرا که ما قبل از انقلاب یک کشور وابسته، تحقیر شده و عقبمانده زیر نفوذ آمریکا و انگلیس بودیم و مقدرات و امور اصلی کشور به دست آمریکاییها رقم میخورد. انقلاب اسلامی موجب شد که کشور نه تنها از یوغ آمریکا و انگلیس و بهطور کلی غرب بیرون آید بلکه به مستقلترین کشور جهان و خوار چشم نظام سلطه و استکبار آمریکا تبدیل شد؛ و الگویی برای رهای مستضعفان از قید سلطه استکبار جهانی شد.
همچنین باید به آزادی واقعیای مردم که خود سرنوشت کشور را رقم میزنند، اشاره کرد. نمایندگان، منتخب مردم هستند که مجلس را تشکیل میدهند و قوانینی برای ادارهی امور کشور از طریق نمایندگانی که با رای مردم انتخاب شدند، وضع میشود. در حالی که در رژیم گذشته اراده مردم و خواست آنها هیچ ارزشی نداشت، اگر چه قانون اساسی در مشروطه مطرح کرده بود که دولت باید برخواسته از مجلسی باشد که با آرای مردم انتخاب میشود، اما رژیم تبهکار پهلوی، خواست و اراده مردم را زیرپا گذاشته بود و نمایندگان بهاصطلاح شورای ملی از پیش تعیین میشدند؛ لذا مردم در انتخابات شرکت نمیکردند، زیرا که میدانستند رای و خواسته آنها ارزشی ندارد و دولت را شخص شاه تعیین میکرد. اما به برکت انقلاب اسلامی دولتهای مختلف با گرایشهای گوناگون در این چهل سال بر سر کار آمدند و برخواسته از رای مردم بودند؛ بنابراین این رای و خواست مردم است که سرنوشت کشور را تعیین میکند و مردم سالاری به معنای واقعی بعد از انقلاب اسلامی شکل گرفته است.
با انقلاب اسلامی آزادیهای مشروع در کشور برای مردم به رسمیت شناخته شده است، اما تبهکاری و بیبندوباری و افسارگسیختگی اخلاقی، چون خلاف شرع است، رسماً در کشور جایی ندارد که در قبل از انقلاب مردم و جوانان را سرگرم به این بیبندوباریها میکردند تا از سرنوشت خودشان غافل باشند.
سومین دستاورد بزرگ برای انقلاب اسلامی، برپایی نظام مقدس ولایت است که از منظر شیعه حاکمیت بر مسلمانان تنها در شان و ارادهی امام معصوم (ع) است و در عصر غیبت به نایب امام تعلق دارد و هر کس دیگری که حکومت کند اگر غیر از امام یا نایب او باشد، حکومتش نامشروع است؛ و این مهم در انقلاب اسلامی پدید آمد و به برکت وجود و استقرار نظام ولایت تمامیت ارضی کشور حفظ شد و دربرابر تمام توطئههای دشمنان خونخوار و قسمخورده این انقلاب سربلند و سرافراز بیرون آمدیم؛ که یک نمونه آن در جنگ تحمیلی است که سبب حاکمیت نظام ولایت، مردم با ایمان دینی به دفاع از مملکت اسلامی برخواستند و دنیای استکبار و ابرقدرتهای شرق و غرب که برای محو انقلاب با یکدیگر متحد شده بودند ناکام و رسوا کردند.
در عرصههای دیگر مانند علم و فناوری، بهداشت، سوادآموزی و خدمترسانی به مردم نیز شاهد جهشهای فوقالعادهای بودهایم؛ که در این ۴۰ سال کارهای عظیم و شگفتآوری پدید آمده است، اگر چه که لیاقت این مردم شریف، انقلابی مومن بیش از این بوده است.
سوال: در کنار دستاوردهایی که مطرح فرمودید، در چهل سال گذشته چالشهای بسیاری نیز متوجه انقلاب اسلامی ایران بوده است. به نظرتان مهمترین این چالشها که آینده را نیز تهدید میکند، چیست؟
دکتر رجبی دوانی: بهدلیل آنکه نظام جمهوری اسلامی ضد ظلم و استکبار بوده و آمریکا را تحقیر کرده است، تا زمانی کهنظام سلطه و رژیم تبهکار آمریکا برقرار باشد، دست از سر ما بر نمیدارد. سادهلوحی و حماقت است که برخی تصور میکنند با امتیاز دادن به آمریکا و عقبنشینی از شعارهای اصلی انقلاب ما میتوانیم دشمنی آمریکا را به دوستی تبدیل کنیم یا از شر دشمنیهای او آسوده شویم. نمونه عینی برای ما روسیه است که این کشور قبلا مرکزیت ابرقدرت شرق یعنی شوروی را تشکیل میداد. چون رقیب آمریکا بود و آمریکا در برابر شوروی سابق میلیاردها هزینه میکرد تا این رقیب را از صحنه خارج کند با اینکه نظام شوروی سابق فروپاشید و روسیه نظامی کاملا غربی پیدا کرد، اما میبینیم که آمریکا همچنان دست از این کشور برنمیدارد و روسیه را با مشکلات بسیاری مواجه کرده و حتی برای آن تحریمهایی را نیز در نظر گرفته است. آمریکا هر بار برای زوگوییهای خود، بهانههای مختلفی آورده است، یکبار مشکلی که روسیه با اوکراین داشت را بهانه کرد و بار دیگر ادعای اینکه روسیه در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دخالت داشته را دلیل اقدامات خصمانهاش علیه روسیه مطرح کرده است. پس وقتی آمریکا با یک کشور مسیحی که نظامش را تغییر داده و کاملا غربی شده اینگونه برخورد میکند، معلوم میشود که هرگز دست از سر ما که آمریکا را تحقیر کردیم و از کشور با خفت و خواری بیرون انداختهایم، برنخواهد داشت. به نظر من این یک چالش بسیار جدی در ۴۰ سال گذشته بوده و در آینده هم ادامه دارد.
در مورد مسائل داخلی کشور باید به سوءمدیریتها و چشم امید داشتنها به خارج به جای اتکا به توان داخلی اشاره کرد، اینکه از استعدادهای فوقالعاده در داخل کشور، چه معنوی و چه مادی غافل شدهایم. البته در کنار این چالش داخلی نباید از مکر منافقین غافل شد. کسانی یا جریانهایی که دنبال موقعیتهای برتر سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بودند و به بهانههای گوناگون و در پوششهای مختلف درصدد ضربه زدن انقلاب و از پای درآوردن آن شدند، که نمونه آن را در فجایعی که در کشور و در برخی نقاط کشور رخ داد، مشاهد کردیم. خائنینی که در عرصه سیاسی و اقتصادی کشور نفوذ کردند و چنین وضع نابهسامان اقتصادی را در کشور و در جهت اهداف پلید دشمنان ما رقم زدند؛ بنابراین ما باید مرتب مراقب توطئههای آنها باشیم و برای مقابله با توطئهها باید خود را از هر جهت بسیار نیرومند کنیم تا دشمن حتی جرات تهدید ما را نداشته باشد.
همچنین عدم برخورد با مفاسد اقتصادی نیز یکی از چالشهای اقتصادی در چهل سال گذشته انقلاب اسلامی ایران بوده است. خائنین و تبهکارانی که جزء منافع شخصی خود به چیز دیگری فکر نمیکنند و نشان دادهاند که نه دین دارند و نه شرف و نه غیرت ملی، سوءاستفادههایی کرده و بعضاً در مدیریت کشور هم نشستهاند. همانهایی که حقوقهای نجومی میگرفتند و عدم برخورد مناسب با آنها یعنی تداوم مفاسد اقتصادی و نداشتن اراده برای مقابله با مفسدان که میتواند چالش بزرگی در جهت ایجاد نارضایتی در مردم و ضعیف کردن پایگاه اجتماعی نظام داشته باشند. البته امیدواریم مسئولان ما با عقل و درایت این چالشها را مدیریت و از توفیق دشمن و خائنان داخلی جلوگیری کنند.
سوال: با توجه به توضیحاتی که در مورد چالشهای چهل سال گذشته و بایدهای آینده انقلاب اسلامی مطرح کردید، سرانجام نهضتی را که امام(ره) آغاز کردند، چطور میبینید؟
دکتر رجبی دوانی: انقلاب اسلامی ما در بطن خود تمدنساز است، چون ریشه در ارزشهای الهی و اسلامی دارد. یکی از دلایل اصلی کینه و بغض نظام استکباری به سرکردگی آمریکا علیه ما نیز همین است. چرا که میداند اگر انقلاب به حال خود گذاشته شود به سبب برخورداری از غنای فرهنگی عظیمی که دارد میتواند تمدن نوینی را به جامعه بشری عرصه کند که تمدن غرب را نهتنها به چالش میکشد بلکه با شکست نیز مواجه میکند تا جایی که در دلهای جوانان اندیشمند غربی نیز نفوذ پیدا خواهد کرد؛ بنابراین اگر نخبگان و جوامع علمی ما، خودباوری پیدا کنند و تحت هدایت رهبر معظم انقلاب که مناجی برپایی تمدن نوین اسلامی هستند، آنچه دارند را خالصانه برای پیشرفت کشور عرضه دارند و این امر را وظیفه خود بدانند، ما چه بسا به یک تمدن پیشرفتهای نائل خواهیم گشت که باعث امید جهانیان و زمینهساز ظهور امام عصر (عج) خواهد شد.