به گزارش«رهوا».امروز تصمیم گرفته‌ایم نیم نگاهی به جنگنده Saab JA-۳۷ بیندازیم که برای نخستین بار موفق شده پرنده سیاه آمریکا را بترساند!

داستان به زانو درآمدن پرنده سیاه آمریکا چیست؟

جنگنده SR-۷۱ Blackbird که در دوران جنگ سرد رونمایی شد، سریعترین هواپیمای نظامی تاریخ است و می‌تواند با سرعت ۳ ماخ به پرواز درآید. علیرغم سرعت باورنکردنی و سیستم‌های اویونیک پیشرفته، تنها یک جت جنگی توانسته روی آن قفل موشکی انجام دهد و آن کسی نیست جز Saab JA-۳۷.

پرنده سیاه آمریکا وظیفه داشت بر فراز دریای بالتیک به پرواز درآید و به همین خاطر بارها توسط جت‌های ویگن سوئدی رهگیری شد. (رهگیری این جنگنده نشان دهنده مهارت و برنامه‌ریزی فوق العاده خلبانان سوئدی است) در سال ۱۹۸۷ میلادی، یک جنگنده ویگن به بلک برد آمریکایی که دچار انفجار پیشرانه شده بود کمک کرد و آن را به آلمان غربی رساند و بدین ترتیب تعاملی منحصر به فرد با این هواپیمای نمادین ایجاد کرد.

چرا ساب ۳۷ ویگن اهمیت دارد؟

سریعترین هواپیمایی که تا به امروز پرواز کرده، سال‌ها پیش بازنشسته شده است. زمانی که SR-71 Blackbird ساخت آمریکا در اثنای جنگ سرد معرفی گردید، تکنولوژی‌های نوآورانه، الکترونیک و اویونیک آن را به یک شاهکاری که تا به آن روز دیده نشده بود، تبدیل کرد.

حتی با در نظر گرفتن جنگنده‌های پیشرفته و قدرتمندی نظیر اف ۲۲ رپتور و اف ۳۵ لایتنینگ، پرنده سیاه با قابلیت ۳.۰ ماخ بی‌بدیل و پراهمیت باقی می‌ماند. تنها هواپیمای جنگی که توانسته موشک روی SR-71 Blackbird قفل کند، جت جنگی ساب ۳۷ سوئدی است.

نحوه رویارویی جنگنده سوئدی با پرنده سیاه

جنگنده‌های اس آر ۷۱ در طول جنگ سرد وظیفه داشتند با همان الگوی ثابت بر فراز دریای بالتیک به پرواز درآیند که به آن مسیر «بالتیک اکسپرس» گفته می‌شود. نیروی هوایی سوئد در آن زمان به سکوی Saab J-35F مجهز بود. این جنگنده قدیمی تر قادر به رویارویی با پرنده سیاه آمریکایی‌ها نبود اما جانشین آن، ساب جی ۳۷ ویگن مجهز به سیستم‌های اویونیک پیشرفته تری بود که به آن امکان رهگیری SR-71 Blackbird را می‌داد.

در مقام مقایسه باید گفت که سرعت بلک برد ۳.۰ ماخ بود در حالی که جنگنده سوئدی‌ها سرعتی حدود ۲.۱ ماخ داشت ولی با وجود همین شکاف در توانایی، خلبانان ماهر سوئدی توانستند با برنامه‌ریزی دقیق روی یک بلک برد قفل شوند. یکی از خلبان‌های سابق JA-37 نیروی هوایی سوئد در این خصوص توضیح داده:

در مجموع ۵ مرتبه توانستم رهگیری موفق SR-71 Blackbird داشته باشم که همگی را باید موفق توصیف کرد. چندین بار بررسی کردم تا مطمئن شوم که در نقطه درستی قرار گرفته‌ام. موفق شدم روی یکی از آنها قفل کنم اما شلیک نکردم و صرفا از مقابل یکدیگر گذشتیم و تنها با هم تماس بصری پیدا کردیم.

ساب ۳۷ ویگن ناجی یک پرنده سیاه شد

به هر حال ثابت شد که نخستین رهگیری موفق یک جنگنده بلک برد انجام شده اما شایان توجه است که خلبانان آمریکایی سعی نمی‌کردند از ویگن‌ها که هواپیماهای دوستانه به شمار می‌رفتند، اجتناب کنند. با این حال مهارت و زیرکی خلبانان سوئدی شایسته تقدیر و ستایش است.

رویارویی ویگن و بلک برد یک مرتبه دیگر در سال ۱۹۸۷ خبرساز شد. زمانی که SR-71 Blackbird در حال پرواز بود، دچار انفجار موتور می‌شود و ناچار با اسکورت ویگن به زمین می‌نشیند. نیروی هوایی سوئد بی‌درنگ دو فروند ویگن خود را برای کمک به پرنده سیاه ارسال می‌کند و در نهایت با حمایت هواپیماهای سوئدی به سلامت به مقصد می‌رسند.