وی ادامه داد: کاربرد غنی سازی ۲۰ درصد در راکتور تهران است. این راکتور قدیمی است و به پیش از انقلاب بر میگردد که همواره ما سوخت آن را از خارج تهیه میکردیم اما در سال ۸۸ با محدودیتهایی که ایجاد کردند اجازه ندادند که این سوخت از خارج کشور وارد شود و بعد از آن بود که مسئولین دستور دادند و شهید شهریاری و همکاران آنها توانستند به غنیسازی ۲۰ درصد دست یابند که در رآکتور تحقیقاتی تهران به کار گرفته میشد.
معاون وزیر امور خارجه گفت: راکتور تحقیقاتی تهران تولید رادیوداروها را برعهده دارد که بیش از یک میلیون نفر از این رادیوداروها استفاده میکنند. پس نیاز ضروری است و قابل تعطیلی نیست بعد از تحریم به این نتیجه رسیدیم که خودمان باید این سوخت را تولید کنیم تا قبل از نهایی شدن برجام بیش از ۴۳۰ کیلو سوخت ۲۰ درصد غنی سازی کرده بودیم که بنا بر توافق برجام و داد و ستدهای انجام شده قرار شد که تولید این سوخت متوقف شد.
عراقچی ادامه داد: ما هنوز هم برای ۴ الی ۵ سال آینده سوخت ۲۰ درصد را داریم اما وقتی آنها به تعهدات خود عمل نکردند ما بر اساس یک برنامهریزی و در پنج گام تعهدات خود را کاهش دادیم در یکی از گامها ما اعلام کردیم که دیگر به محدودیت غنی سازی ۳/۶ درصدی پایبند نیستیم، از امروز با توجه به قانون مجلس شورای اسلامی و البته با طی کردن روال قانونی غنی سازی ۲۰ درصد را آغاز کردیم.
وی با تاکید بر اینکه تمام روال حقوقی آغاز غنی سازی و اعلام به سازمان بین المللی انرژی اتمی طی شده است، گفت: وقتی که به کاهش گامها شروع کردیم این کار را بر اساس حقوقمان در برجام اتخاذ کردیم.
عراقچی درباره ضمانت اجرایی بودن برجام از سوی ایران گفت: ضمانت اجرای برجام خود ما هستیم که هر زمان طرف مقابل تعهداتش را انجام ندهد سازوکار حل اختلافات یا اسنپ بک را اجرا کنیم و ماده ۳۶ این اختیار را به ما میدهد و زمانی به جمع بندی برسیم ایران میتواند تعهداتش را جزئی یا کلی متوقف کند. اسنپ بک تنها برای آمریکاییها نیست و ما نیز میتوانیم از آن استفاده کنیم و کنار گذاشتن تعهدات در برجام به نوعی همان اسنپ بک از سوی ماست.
ایران به دنبال سلاح هستهای نیست
معاون وزیر خارجه ادامه داد: شروع مجدد غنی سازی ۲۰ درصد هم براساس ان. پی. تی و معاهده پادمان و هم براساس برجام قانونی است. اسنپ بک ایران هم بازگشت به وضعیت قبلی خود و کنار گذاشتن تعهداتش است. ما هستیم که اسنپ بک را اجرا کردیم. غنی سازی ۲۰ درصد به لحاظ نیاز راکتور است و اینگونه نیست که نیاز فوری داشته باشیم ما براساس قانون مجلس مکلف به آغاز غنی سازی هستیم.
عراقچی ادامه داد: قانون مجلس میگوید اگر طرف مقابل به تعهداتش عمل کرد مجلس میتواند تصمیم دیگری بگیرد. اگر طرفهای مقابل تعهداتشان را اجرا کردند ما هم بازگشت میکنیم. اتفاقاً غنی سازی ۲۰ درصد امکان را دارد که خیلی سریع به قبل میزان غنی سازی قبل برمیگردد.
وی درباره توان ایران برای غنی سازی بالاتر از ۲۰ درصد، گفت: در مصوبه مجلس به غنی سازی بالای ۲۰ درصد اشاره شده است. به لحاظ فنی و فناوری آنطور که دوستان ما در سازمان انرژی اتمی میگویند توانایی آن برای ما وجود دارد و طبیعتاً براساس نیازهای کشور این صورت میگیرد.
معاون وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه ایران به دنبال سلاح هستهای نیست، گفت: ما به اصول خود بر مبنای حرام بودن سلاحهای هستهای پایبند هستیم و اساساً سلاحهای هستهای جایی در سیاست دفاعی و امنیتی ما ندارند.
عراقچی تصریح کرد: برنامه غنی سازی ما براساس نیازهای میدانی ما جلو میرود و اجرا میشود. در حال حاضر نیازی نیست که غنی سازی بیش از ۲۰ درصد انجام دهیم. اگر نیازی تعریف شود کشور میتواند تصمیم بگیرد.
اروپاییها حق طلبکاری ندارند
وی در خصوص واکنشهای صورت گرفته به غنی سازی ۲۰ درصد از سوی مقامات اروپایی، گفت: اروپاییها در این زمینه حق صحبت کردن ندارند. اگر انحراف در برجام است عدم اجرای تعهداتشان در برجام انحراف کامل از برجام است. اروپاییها اگر خواهان حفظ برجام هستند بهتر است اول مسیر خود و انحرافات خود را اصلاح کنند و آن موقع خواهند دید ایران به تعهداتش برخواهد گشت. راه حفظ برجام در این است که طرفهای غربی به اجرای تعهدات خود در برجام شامل رفع تحریمها برگردند.
معاون وزیر امور خارجه بیان کرد: اروپاییها ناتوانی خود را کامل نشان دادند. البته برخیها کماکان معتقدند اروپاییها عدم اراده و اروپاییها معتقدند عدم توانایی داشتند. بالاخره کشورهای اروپایی نتوانستند تضمین کنند ایران از منافعش برخوردار شود. حق طلبکاری ندارند. الان راه برجام بسته نیست. ۲۰ درصد به معنای مرگ برجام نیست. اگر به تعهداتشان برگردند ۲۰ درصد هم برگشت پذیر است.
عراقچی ادامه داد: اروپاییها باید به این نگاه کنند که ایران در چند سال گذشته علیرغم اینکه از منافع برجام بهرهمند نبوده اما به آن پایبند بوده است و از اقدامات ایران ممنون و متشکر باشد البته برجام برای ایران منافع سیاسی داشته است که در جای خود قابل بحث است.
وی خاطر نشان کرد: غنیسازی ۲۰ درصد قانون مجلس است و اروپاییهایی که خود را مهد قانون میدانند نمیتوانند و نباید به اجرایی شدن قانون مجلس از سوی ایران ایرادی وارد کنند. آنها اگر خواهان حفظ برجام هستند و اگر فکر میکنند اقدام ایران انحرافی در مسیر اجرای برجام است ابتدا باید خودشان انحراف شأن در برجام را از اصلاح کنند. آن زمان خواهند دید که ایران به تعهدات خودش باز خواهد گشت و برجام حفظ خواهد شد راه حفظ برجام فشار به ایران برای استفاده نکردن از حقوقش نیست راه حفظ برجام در این است که طرفهای غربی به تعهدات خودشأن که شامل رفع تحریمهاست متعهد باشند.
معاون وزیر امور خارجه گفت: اروپاییها در زمینه اجرا به تعهداتشان ناتوانی خودشان را کاملاً نشان دادهاند البته برخی هنوز معتقدند اروپاییها عدم اراده برای انجام تعهدات شأن داشتند اما خود اروپاییها مدعی هستند که عدم توانایی داشتهاند اما این موضوع در نتیجه تفاوتی ندارد و به هر حال کشورهای اروپایی نتوانستند به تعهدات خودشان در برجام و بعد از خروج آمریکا از برجام عمل کنند. آنها نتوانستند تضمین کنند که ایران از منافع در برجام بهره مند شود.
عراقچی تصریح کرد: اروپاییها حق طلب کاری ندارند و باید ممنون ایران باشند که با این شرایط کماکان برجام وجود دارد الان نیز راه حفظ برجام بسته نشده شده است و غنی سازی ۲۰ درصد به معنای پایان برجام نیست این اقدام ایران در پاسخ به اقداماتی است که آنها انجام دادند و پاسخی به عدم اجرای تعهدات شأن است اگر آنها به تعهداتشان برگردند طبیعی است که غنیسازی ۲۰ درصد نیز از سوی ایران قابل بازگشت است.
حدود ۴ هزار کیلو مواد غنی شده زیر ۵ درصد داریم
وی افزود: ارزش برجام برای طرفهای غربی بعد اشاعه است، همانطور که برای ما ارزش آن رفع تحریمهاست. آنها این تصور را داشتند که جمهوری اسلامی ممکن است به دنبال سلاح هستهای باشد که فکر میکنند با برجام جلوی حرکت ایران به سوی سلاح هستهای را گرفتند البته این موضوع از سوی ما قابل توجه نیست، زیرا اساساً ایران هیچگاه به دنبال سلاح هستهای نبوده است.
معاون وزیر امور خارجه گفت: ما امروز حدود ۴ هزار کیلو مواد غنی شده زیر ۵ درصد داریم که طبق برجام این میزان باید زیر ۳۰۰ کیلو میبود و غنی سازی ۲۰ درصد نیز شروع شده و ما در تحقیق و توسعه به مراتب نسبت به گذشته جلوتر رفتیم و مرزهای برجام را در بعد عدم اشاعه واقعاً جابجا کردیم و جلو رفتیم. این یک واقعیت است که برجام دیگر آن اثر عدم اشاعهای که آنها دنبالش بودند را ندارد اما این به معنای پایان برجام نیست. اگر آنها به تعهدات خودشان عمل کنند همه اقدامات که ایران کرده میتواند با ترتیباتی بازگردد.
وی در خصوص واکنش مقامات رژیم صهیونیستی به اقدامات ایران، گفت: این اتهام همیشه از سوی صهیونیستها به ایران وارد میشود اما هیچ ارزش و پایهای ندارد رژیمی که خودش دارای سلاح هستهای است نمیتواند ایران را متهم به این کند که دنبال سلاح هستهای است ایران اگر حسن نیت در این زمینه نداشت قطعاً وارد برجام به آن شکل نمیشد و برجام را نیز به این شکل مذاکره و اجرا نمیکرد. جمهوری اسلامی ایران حسن نیت خود را کاملاً نشان داده و تعهدات خودش را به عدم رفتن به سمت سلاح هستهای اثبات کرده است. ما با حسن نیت مذاکره کردیم و با حسن نیت توافق را امضا و اجرا کردیم. اما این حسن نیت از سوی طرف مقابل مشاهده نشد.
عراقچی تاکید کرد: هیچ کشوری در دنیا نمیتواند ایران را متهم کند که در برجام و پس از اجرایی شدن آن سو نیتی داشته است و برای رفتن به سوی سلاح هستهای این کار را کرده است. ما در عمل خودمان را ثابت کردیم و وقت آن رسیده که دیگران نیز در عمل خودشان را ثابت کنند و اگر میخواهند برجام را حفظ کنند باید به سمتی بروند که جمهوری اسلامی ایران از منافع خود و رفع تحریمها استفاده کند و هیچ چارهای دیگری در این خصوص ندارند.
غربیها دچار یک توهم شدهاند
معاون وزیر امور خارجه در خصوص اینکه میگویند موضوعاتی از جمله دفاعی و منطقهای به برجام اضافه شود، گفت: غربیها دچار یک توهم شدهاند و فکر میکنند در اثر فشارهایی که در طول چند سال گذشته به خاطر تحریمهای آمریکا بر ایران وارد شده، ایران آماده است خیلی سریع از بازگشت آمریکا به برجام استقبال کند و آنها میتوانند شرط برای ایران بگذارند.
وی با بیان اینکه ایران تصمیم خود را برای زندگی و اقتصاد بدون برجام گرفته، تصریح کرد: ما ذوق زده برای بازگشت آمریکا به برجام و باز کردن آغوش خود نیستیم. اقتصاد بدون نفت دو سال است محقق شده است و به این مسیر میتوانیم ادامه بدهیم. اروپا و آمریکای بایدن این را از سر خود خارج کنند که ایران آغوش باز کرده برای بازگشت آمریکا به برجام. اینگونه نیست که برای ایران شروطی را تعیین کنند برای اینکه به برجام برگردند؛ ایران هیچ شرطی را برای بازگشت آمریکا به برجام نخواهد پذیرفت و هیچ مذاکره مجددی نخواهد کرد. برجام پلاس برای ما پذیرفتنی نیست و بحثهای موشکی را از فکرشان کامل خارج کنند. اگر میخواهند به برجام برگردند هیچ شرطی از آنها پذیرفتنی نیست.
عراقچی درباره استفاده آمریکا از اسنپ بک اظهار داشت: آمریکا سه بار در سازمان ملل شکست خورده و از این مکانیسم سو استفاده کرد و قبل از بازگشت آمریکا باید جلوی سو استفاده مجدد از این سازوکار گرفته شود و آنها باید بدانند که در هیچ موضوع دیگری مذاکره نخواهد شد. آمریکاییها باید به صورت کامل به تعهداتشان بازگردند و برجام را دو دستی بچسبند که بهتر از آن نخواهند یافت. اگر آنها به طور کامل بازنگردند ایران یا بازنمیگردد یا به صورت کامل بازنمیگردد. نوع رفتار و برخورد آنها را رصد و براساس رفتار آنها عمل میکنیم.
بر اساس رفتار آمریکاییهای عمل میکنیم
معاون وزیر خارجه در خصوص اظهارات برخی مقامات کشورهای حاشیه خلیج فارس مبنی بر اینکه ما هم باید در برجام مورد مشورت قرار بگیریم، اظهار کرد: برجام قابل مذاکره مجدد نیست که بخواهد چیزی به آن اضافه شود یا نشود. هیچ موضوع دیگری به برجام اضافه نخواهد شد. تا وقتی برجام به یک تجربه موفق تبدیل نشود و تعهداتشان را اجرا کنند هیچ موضوع دیگری مورد بحث قرار نمیگیرد. چه از سوی حاشیه خلیج فارس باشد و چه اروپا و آمریکا.
عراقچی در خصوص تحرکات در منطقه از سوی آمریکا و اینکه تهدیدی احساس میکنیم، گفت: اینکه اتفاقاتی در حوزه پیرامونی ما در منطقه از سوی آمریکا صورت گرفته، تردیدی نیست و بیشتر اظهار قدرت کردن با ارسال ناو و هواپیما و تحلیلهایی بود که آنها نگران هستند ایران در سالگرد شهادت سردار سلیمانی کاری صورت دهد. ما شاهد تحرکات نظامی در منطقه خلیج فارس بودیم در مقابل تحرکات نیروهای مسلح ما آمادگی صددرصدی خود را حفظ کردند. با اقتداری که نیروهای مسلح ما در خلیج فارس دارند و اقتدار موشکی نیروهای مسلح خیال ما از امنیت کشور راحت است و اینها بازدارندگی را ایجاد کرده که آمریکا و هیچ قدرتی حتی تصور حمله به ایران را نمیتواند در ذهن خود راه دهد.
وی گفت: بهترین راه جلوگیری از هر نوع جنگ و درگیری آمادگی برای جنگ و درگیری است. در کمال هوشیاری تحرکات آمریکا و دیگران در منطقه رصد میشود و تمام پایگاههای آمریکا در منطقه زیر چشمان تیزبین رادارهای ایران است. هر هواپیمای آمریکایی بلند میشود و کجا آرایش دفاعی و نظامی به خود میگیرد، کنترل لحظهای و رصد میشود. آمادگی نیروهای مسلح ما در اوج خود است و جای نگرانی وجود ندارد. تقریباً از آن شرایطی که میتوانست به درگیری منجر شود، عبور کردیم.
رژیم صهیونیستی بداند که با آتش بازی میکند
معاون وزیر خارجه ادامه داد: آنچه تا الان شاهد بودیم بیشتر شکل یک نمایش نظامی از سوی آمریکا بود که با نمایش دفاعی نیروهای مسلح ایران به صورت کامل خنثی شد. باید مراقب فتنه انگیزیهای برخی در منطقه باشیم. کسانی علاقه دارند درگیری در منطقه ایجاد کنند و حیات آنها در تنش و درگیری و اشغالگری است از جمله رژیم صهیونیستی و به دقت مراقبت میکنیم. حادثه سفارت آمریکا در بغداد مشکوک بود و دستهایی در کار بود که تنشها را در منطقه بالا ببرد. رژیم صهیونیستی بداند با آتش بازی میکند و اصلاً فکر نکند این آتش فقط در منطقه خلیج فارس است و این رژیم از همه کشورهای منطقه آسیب پذیرتر است و واکنش ایران همه کسانی که در تنشها نقش داشتند را در برمیگیرد.
معاون وزیر خارجه درخصوص تماسهای ظریف با وزرای خارجه کشورهای همسایه و پیامهایی از دولت جدید آمریکا، اظهار کرد: به هیچ وجه صحت ندارد و هیچ گفتوگو و پیغام و پسغامی با تیم بایدن و با ترامپ هم رد و بدل نشده است. ترامپ بر سرکار است و ما از طریق سوئیس پیامهای خود را به دولت کنونی در آمریکا دادیم که مراقب رفتارشان باشند و ایران واکنش قاطع نشان خواهد داد. اینکه گمانهزنیهایی شده از تیم بایدن پیامهایی آمده و جوابهایی رفته اصلاً صحت نداشته است. اینکه کشورهای منطقه تماس داشتند، پیرامون نگرانیهای اخیر بوده است.
وی درباره واکسن کرونا با بیان اینکه در این زمینه بانک مرکزی و وزارت بهداشت باید جواب دهند، گفت: مسیرهایی برای این کار باز شده که اقدام به خرید واکسن کنیم و البته با مشکلات خود کماکان روبرو است.
عراقچی درباره اینکه ادعا میشود آمریکا یک روشی را ایجاد کرده که به مردم ایران دارو برسد، گفت: این ادعایی است که آمریکاییها در طول چهار سال گذشته بیان میکردند، ولی اصلاً صحت نداشت. اینستکس را اروپاییها درست کردند اینقدر سر راهش مانع گذاشتند که نتوانست عملیاتی شود. اینکه ما دست بسته باشیم در تأمین نیازهای دارویی خود اصلاً چنین نیست.
معاون سیاسی وزیر خارجه درباره ترور شهید سلیمانی و شهید فخری زاده ادامه داد: همه افراد ارزشمند در ایران مورد تنفر نظام سلطه و رژیم صهیونیستی هستند و قطعاً برنامههایی دارند که آنها را مورد هدف قرار دهند. آنها این قدر زبون شدهاند که دست به چنین اقداماتی زدهاند. تجربه به آنها ثابت کرده است هم دور قبلی که دانشمندان ما را ترور کردند هیچ خللی در برنامه هستهای ما ایجاد نشد.
وی گفت: شهید فخری زاده را ۴۰ روز پیش از دست دادیم، ولی امروز در چهلمین روز غنی سازی ۲۰ درصد را با تکنیکهای فنی جدید آغاز کردیم. هیچ توقفی نخواهد بود. کسانی که شهید میشوند سعادتمند میشوند و ما به حال آنها غبطه میخوریم. آنها نمیتوانند اراده ملت ایران را ترور کنند. قطعاً این مسیر ادامه مییابد و جای خالی شهدای ما با عزیزانی دیگر پر میشود. اروپاییها سابقه خیلی بدی از خود به جا گذاشتند. ما شاهد محکومیت غیرقابل انتظاری بودیم. اروپاییها ضعیفتر بودند، ولی موضع آنها در مجموع غیرقابل قبول و ضعیف بود. چهره آنها برای ما شناخته شده است و توقع نداریم موضعی بگیرند که در راستای منافع مردم ما باشد.
عراقچی درباره نشت اطلاعات آژانس به رسانههای غربی افزود: درز اطلاعاتی متأسفانه وجود دارد و در این مورد آژانس رسماً گزارش داده است. آژانس موظف است گزارشهای دورهای درباره برجام بدهد. ما این کار را شفاف انجام میدهیم و کار مخفی انجام ندادیم. آنها باید بدانند ۲۰ درصد برگشت پذیر است و در صورتی خواستههای ما در برجام تأمین شود توانایی بازگشت به تعهدات را داریم.